Trọn Vẹn
Trong Giây Phút Này
Nguyên
tác: The Power of Now
A Guide to Spiritual Enlightenment
của
Eckhart Tolle
Dương Gia Phỏng Dịch
CHƯƠNG VIII
Tôi vẫn thường nghĩ chỉ có giác ngộ
khi có t́nh yêu trong mối quan hệ giữa một người
đàn ông và một người đàn bà. Có
phải chỉ như thế chúng ta mới trở lại
trạng thái toàn vẹn không? Làm sao cuộc
đời chúng ta có thể đầy đủ nếu
không có sự việc đó?
Bạn đă
kinh nghiệm sự việc này chưa? Sự việc này
đă có xẩy ra cho bạn chưa?
Chưa. Nhưng tôi nghĩ không thể
khác được. Tôi biết sẽ xẩy
ra như vậy.
Nói cách khác, bạn
đang chờ một biến cố đến giải
thoát bạn. Có phải
đó là sự sai lầm chúng ta đă nói đến không?
Bạn không thể giải thoát ở nơi
nào khác hơn và lúc nào khác hơn là ngay tại đây và trong
giây phút này.
Thầy nói “được giải thoát ở ngay tại
đây và trong giây phút này” có nghĩa là ǵ? Tôi
thật không hiểu. Tôi
cũng chưa hiểu “được giải thoát” nghĩa là ǵ.
Nhiều người chạy
theo thú vui vật chất hoặc thỏa
măn dục vọng tâm lư dưới nhiều h́nh thức. Họ nghĩ có thế
họ mới hạnh phúc, hết sợ hay hết cảm
thấy thiếu thốn. Hạnh phúc có
thể xem như một cảm giác cực mạnh khi tận
hưởng một thú vui vật chất, khi bạn tự
tin hơn v́ tâm lư được thỏa măn. Như thế là
đi t́m sự cứu vớt từ trạng thái thiếu
thốn. Bao giờ cũng vậy, vui thú
nào đạt được rồi cũng không thể kéo
dài. Cho nên bạn cứ muốn đưa trạng
thái đầy đủ hay thỏa măn này vào một điểm
tưởng tượng trong tương lai, không phải tại
đây và bây giờ. “Khi tôi được cái này và không vướng mắc
cái khác, tôi sẽ hạnh phúc.” Tâm trạng
này gây ra ảo tưởng bạn sẽ được giải
thoát trong tương lai.
Thật ra, giải thoát là
t́nh trạng hoàn toàn đầy đủ, an
b́nh và sống động. Lúc đó, bạn là
con người thật của bạn, lúc đó bạn cảm
nhận được toàn điều tốt không đối
nghịch. Đó là niềm hân hoan hiện
hữu không trông chờ vào ngoại vật. Cảm giác được giải thoát không chỉ
tạm thời thoáng qua mà là một hiện diện trường
cửu. Trong ngôn ngữ thần học,
được giải thoát là được biết
Thượng Đế không phải như một thực
thể bên ngoài mà như tinh hoa của chính ḿnh. Được
giải thoát thực sự là được biết ḿnh là
thành phần của cơi không có thời gian không có h́nh thể,
của sự sống duy nhất từ đó vạn vật
phát sinh.
Được
thực sự giải thoát là một trạng thái thoát khỏi
tư tưởng liên tục, khỏi tiêu cực, và nhất
là khỏi vướng mắc vào quá khứ và tương
lai. Lư trí bảo bạn không thể
đi từ đây sang đó. Phải có chuyện
ǵ xẩy ra, hoặc phải trở thành một nhân vật
nào th́ lúc ấy bạn mới được giải thoát,
được măn nguyện. Nói tóm lại, lư trí bảo
bạn cần có thời gian, cần khảo sát, phân loại,
hành động, đạt mục đích, “trở thành”,
hay hiểu một điều ǵ rồi mới được
giải thoát. Thời gian được coi
như một phương tiện cứu vớt, trong khi
thực sự nó lại là trở ngại lớn nhất.
Bạn nghĩ rằng không thể nào đạt tới
nơi đó từ chốn này với con người hiện
nay v́ bạn c̣n bất toàn và thiếu khả năng. Nhưng thật sự bạn chỉ có thể
đến đó từ nơi này và ngay bây giờ, khi bạn
nhận thức được rằng bạn đă ở
đó rồi. Bạn t́m được
Thượng Đế khi hiểu được rằng
bạn không cần đi t́m Thượng Đế. Cho
nên không có đường nào là đường duy nhất
đưa đến sự cứu vớt.
Hoàn cảnh nào cũng được, không cần phải
là một hoàn cảnh đặc biệt nào. Tuy nhiên, chỉ
có một điểm phải đi qua: đó là hiện tại.
Không thể có cứu vớt bên ngoài giây phút
này. Bạn đang lẻ loi và không có bạn?
Hăy bước vào hiện tại từ hoàn cảnh
đó. Bạn đang có quan hệ với
một người? Hăy bước vào hiện
tại từ hoàn cảnh đó.
Bạn không thể làm ǵ
hơn hay đạt điều ǵ để được
cứu vớt mà chỉ cần hiện diện trọn vẹn
trong giây phút này. Lư trí quen nghĩ cái ǵ có giá trị
đều nằm trong tương lai, nên điều này
hơi khó hiểu. Bất kể bạn
đă làm ǵ trong quá khứ hoặc bất kể ai đă làm
ǵ bạn, cũng không thể ngăn cản bạn chấp
nhận và chú tâm vào hiện tại. Chuyện
này bạn không thể làm trong tương lai. Hoặc bạn làm ngay lúc này hoặc không làm, thế
thôi.
§
Cho đến
khi nào bạn biết hiện diện th́ mối quan hệ
nào, nhất là những mối t́nh, cũng đều sai lầm. Trong khi bạn đang yêu th́ những
mối t́nh này có vẻ tuyệt vời. Nhưng khi càng ngày
càng nhiều căi vă, mâu thuẫn, bất măn, v.v… th́ không c̣n ǵ
tuyệt vời nữa và t́nh yêu biến đổi nhanh
chóng thành một thứ t́nh cảm yêu/ghét lẫn lộn.
Lúc ấy th́ chỉ c̣n xỉ vả và thù nghịch.
T́nh trạng này được xem là b́nh thường.
Rồi mối quan hệ giao động giữa yêu và ghét
trong vài tháng hay vài năm, khiến bạn vừa vui sướng
vừa đau khổ. Nhiều cặp gần như bám chặt
lấy những chu kỳ
thương/ghét này v́ nhờ thế mà họ trở nên sống
động hơn. Khi nào không c̣n quân b́nh và chu
kỳ tiêu cực xẩy ra thường xuyên và mănh liệt
hơn th́ chỉ ít lâu sau mối t́nh đổ vỡ.
Bạn tưởng rằng
nếu loại bỏ được những chu kỳ tiêu cực th́ mối quan hệ sẽ
cải thiện. Nhưng tiếc thay, điều
này không xẩy ra được. Hai đối cực
dựa vào nhau, không thể có cực này mà bỏ cực kia. Trong tích cực đă có tiêu
cực chưa thể hiện. Thật
ra cả hai là hai khía cạnh của cùng một sai lầm.
Ở đây, tôi muốn nói đến những
mối t́nh lăng mạn, không phải những mối t́nh chân
thật, trong đó không có đối nghịch v́ nó bắt
nguồn từ bên ngoài tư tưởng. T́nh yêu ở trạng thái liên tục hăy c̣n rất
hiếm, hiếm như những người có ư thức.
Bạn có thể có những thoáng t́nh yêu khi khoảng
trống không xen vào giữa ḍng tư tưởng.
Dĩ nhiên,
người ta dễ nhận diện khía cạnh tiêu cực
và sai lầm của một mối t́nh hơn là khía cạnh
tích cực. Đồng thời,
bạn cũng dễ nhận ra nguồn tiêu cực ở
đối phương hơn là ở chính ḿnh. Sự
tiêu cực biểu lộ dưới nhiều dạng:
độc quyền chiếm hữu, ghen tị, uy lực,
oán hận giữ trong ḷng, lúc nào cũng muốn ḿnh có lư, vô
ư tứ, chỉ quan tâm đến ḿnh, đ̣i hỏi và lôi
kéo t́nh cảm, thích tranh biện, phê b́nh chỉ trích, quy trách
nhiệm, tấn công, giận dữ, hay trả thù những
đau khổ do cha hay mẹ đă gây ra.
Về phía tích cực,
bạn tương tư đối tượng t́nh yêu. Lúc đầu trạng thái này rất
thỏa măn và bạn cảm thấy rất sống động.
Cuộc đời tự dưng đầy ư nghĩa v́ có
người cần bạn, khát khao được gần
bạn và khiến bạn tự thấy ḿnh đặc biệt.
Rồi bạn cũng đối đáp lại
như vậy. Khi hai người yêu nhau,
bạn cảm thấy đầy đủ. Cảm
giác có thể mạnh đến độ cả thế giới
chung quanh mất hết ư nghĩa.
Tuy nhiên, bạn
cũng nhận ra rằng trạng thái này mang ít nhiều
tính chất đ̣i hỏi và níu kéo. Bạn không thể thiếu vắng đối
tượng v́ người kia tác động
trên bạn như một loại ma túy. Cứ
tưởng tượng vắng đối tượng
đă khiến bạn ganh tị, độc chiếm, hay muốn
đổ lỗi, buộc tội – chỉ v́ bạn sợ
mất. Nếu đối phương bỏ
đi thật th́ trong ḷng bạn sẽ đầy thù hận,
đau buồn, và tuyệt vọng. C̣n
đâu t́nh yêu? Có thể nào t́nh yêu biến đổi
sang trạng thái đối nghịch trong giây lát không?
Trước đấy có phải là t́nh yêu không hay chỉ
là níu kéo?
Tại sao chúng ta lại có thói quen gắn bó với
một người khác?
Rất nhiều
người đi t́m t́nh yêu lăng mạn v́ nó có thể giúp họ
thoát khỏi cảm giác thiếu thốn và sợ hăi phản
ảnh thân phận con người ở trạng thái u mê tội
lỗi. Trạng
thái này có một khía cạnh vật chất và một khía cạnh
tâm lư.
Ở b́nh diện thân vật
chất, rơ ràng là bạn không toàn vẹn và sẽ không bao giờ
toàn vẹn. Hoặc bạn là đàn ông hay đàn bà, nghĩa
là phân nửa của cái nguyên vẹn. Sở dĩ
có sự thu hút giữa đàn ông và
đàn bà là v́ con người muốn nguyên vẹn trở lại. Gần như có một
thôi thúc để kết hợp với năng lượng
ở cực đối nghịch. Đ̣i hỏi thể
xác này bắt nguồn từ tâm linh. Người
ta mong mỏi chấm dứt t́nh trạng nhị nguyên để
trở về với sự toàn vẹn. Giao
hợp thể xác đưa bạn đến gần trạng
thái này nhất. Nó là một kinh nghiệm
thỏa măn nhất, nhưng cũng chỉ là một thoáng hạnh
phúc, một cái nh́n thoáng qua vào sự trọn vẹn. Nếu như dùng nó để thoát khổ th́ cũng
chỉ chấm dứt được t́nh trạng nhị
nguyên ở mặt h́nh thể mà thôi. Bạn thoáng nh́n thấy
thiên đàng nhưng không được ở đó lâu mà rồi
lại phải trở về một thân xác lẻ loi.
Ở mặt
tâm lư, cảm giác thiếu thốn lại càng mạnh
hơn nữa. Nếu bạn
c̣n đồng hóa với tư tưởng th́ tất nhiên
“cái tôi” của bạn c̣n lệ thuộc ngoại cảnh,
nghĩa là bạn c̣n t́m cá tính của ḿnh ở những vật
không liên quan đến con người thật của bạn:
địa vị trong xă hội, tài sản, h́nh dáng bên ngoài,
thất bại, thành công, tín ngưỡng, v.v… “cái tôi” giả do tư tưởng tạo ra
(phàm ngă) không tự tin và luôn luôn đi t́m cái ǵ mới lạ
để bám lấy và có lư do tồn tại. Nhưng
không có ǵ thỏa măn nó lâu dài. Có làm ǵ th́
nó vẫn sợ hăi, vẫn cảm thấy thiếu thốn.
Nhưng rồi
một mối quan hệ đặc biệt đến với
bạn. Mọi
vấn đề của phàm ngă dường như
được giải quyết. Những vật trước kia củng cố “cái tôi” của bạn nay trở thành vô nghĩa.
Bây giờ bạn chỉ chú tâm đến một
điểm. Điểm này, người mà bạn đang
tương tư, đem ư nghĩa cho đời bạn và
nhờ nó bạn định nghĩa ḿnh là ai. Bạn không c̣n là một mảnh nhỏ trong vũ
trụ vô t́nh. Thế giới của bạn đă có
trung tâm: đó là người bạn yêu. Thoạt
đầu, sự kiện trung tâm này nằm ở thế
giới bên ngoài không đáng kể v́ điều quan trọng
là bạn không c̣n cảm giác thiếu thốn, sợ hăi và bất
toại. Hay là chúng vẫn c̣n đấy? Những cảm giác này đă tiêu tan hay vẫn tồn
tại bên dưới một thực trạng h́nh như tốt
đẹp?
Nếu trong những mối
quan hệ, bạn chứng nghiệm cả “t́nh yêu” lẫn
t́nh cảm đối nghịch như mâu thuẫn, bạo
hành, v.v… th́ chắc chắn bạn đang lầm lẫn tự
ái và níu kéo với t́nh yêu. Bạn không thể
yêu một người lúc này rồi đả kích người
đó lúc khác. T́nh yêu chân thật không có
đối nghịch. Nếu có th́ không phải
là t́nh yêu mà chỉ là “cái tôi” càng muốn được vuốt
ve chiều chuộng. Tạm thời, người kia thỏa măn đ̣i hỏi này v́ “cái tôi” dùng
t́nh trạng này để thay thế sự giải thoát và
trong ít lâu bạn cảm thấy như thực sự
được giải thoát.
Nhưng rồi đến
lúc người kia sẽ không thỏa măn
đ̣i hỏi của bạn được nữa, hay
đúng hơn không thỏa măn “cái tôi” của bạn
được nữa. Những cảm giác sợ
hăi, đau đớn và thiếu
thốn, những phần tử nội tại của ư thức
vị kỷ, được quan hệ t́nh yêu che lấp
nay lại hiện ra. Như ở mọi
trường hợp ghiền, khi có thuốc bạn lâng lâng
bay bổng, nhưng rồi lúc thuốc hết hiệu nghiệm
và cảm xúc đau đớn trở lại và bạn càng
cảm nhận chúng mănh liệt hơn trước. Bấy giờ bạn nhận thấy chính đối
phương đă gây nên những cảm xúc này. Nghĩa là bạn hướng những cảm xúc
này ra bên ngoài và đả kích đối phương kịch
liệt v́ bạn đang đau khổ. Hành
động này có thể khơi dậy nỗi đau khổ
ở đối phương
và nàng/chàng phản ứng lại. Tới
đây, “cái tôi” vô ư thức của bạn vẫn hy vọng
có thể trừng phạt
đối phương để nàng/chàng thay đổi
thái độ và tiếp tục che lấp nỗi khổ
đau của bạn.
Ghiền là từ
chối đối diện với và vượt khỏi nỗi
khổ của bạn. Trạng thái ghiền nào cũng khởi đầu
và kết thúc bằng đau khổ. Bạn ghiền
thứ ǵ – dù là rượu, đồ ăn, ma túy hợp
pháp hay bất hợp pháp, hoặc một người cũng
là dùng một vật hay một người để che dấu
nỗi khổ của bạn. Cho nên, khi cảm giác ngây ngất ban đầu
đă qua, những quan hệ thân thiết thường mang
nhiều khổ đau. Chúng không gây khổ mà
đưa nỗi khổ bên trong bạn ra ngoài ánh sáng. Loại ghiền nào cũng qua tiến tŕnh này.
Tới một lúc,“ thuốc
ghiền” không c̣n hiệu
nghiệm nữa rồi bạn càng đau khổ hơn
trước.
Đó là một trong những
lư do khiến người ta muốn lẩn tránh hiện tại
và đi t́m giải thoát ở tương lai. Khi
chú tâm vào hiện tại, họ phải đối diện
trước tiên với cái khổ
và điều này khiến họ sợ. Phải chi họ
hiểu được rằng một khi hiện diện
trong hiện tại, th́ họ đạt ngay được
uy lực làm tiêu tan phiền năo, quá khứ và ảo tưởng.
Phải chi họ hiểu được rằng họ rất
kề con người thật của họ, rất kề
Thượng Đế.
Trốn tránh
quan hệ để lẩn trốn cái khổ cũng không
phải là giải đáp. Cái khổ lúc nào cũng
c̣n đó. Vài ba mối quan hệ đổ vỡ trong
ít năm có thể giúp bạn tỉnh thức hơn là ba
năm sống lẻ loi trên một hoang đảo hay khép
kín trong một căn pḥng. Tuy nhiên, nếu bạn
hiện diện mănh liệt trong trạng thái cô đơn
th́ bạn vẫn có thể thức
tỉnh.
§
Có thể nào biến đổi một mối
quan hệ mê đắm thành chân thật được
không?
Được
chứ. Bằng
cách hiện diện và càng ngày càng chuyên tâm nhiều hơn
vào hiện tại. Dù bạn sống một ḿnh hay với
người nào, điểm này vẫn là then chốt. Hăy để t́nh yêu nẩy nở. Ánh sáng hiện
diện phải đủ mạnh để bạn không bị
người suy tưởng hay cái thân khổ xâm nhập và
tưởng lầm ḿnh là chúng.
Hiểu rằng ḿnh là hiện hữu bên
dưới người suy tưởng, là vắng lặng
bên dưới những tư tưởng ồn ào, là t́nh
yêu và hân hoan bên dưới cái khổ, th́ kiến thức
này sẽ giải thoát và thức tỉnh bạn. Không gắn liền ḿnh với thân khổ là
đem sự hiện diện đến cái khổ và chuyển
hóa nó. Không đồng hóa với tư tưởng
là yên lặng quan sát tư tưởng và hành động của
ḿnh, nhất là những thói quen cố hữu và những vai
tṛ quen thuộc nhàm chán của “cái tôi”.
Bạn có ngưng đầu
tư “cái
tôi” vào ḍng tư tưởng th́ nó mới mất
đi tính tự động, nghĩa là trên căn bản nó
sẽ ngừng phê phán một cách máy móc, chống đối
hiện hữu, gây mâu thuẫn, tạo bi kịch và gây thêm
khổ. Thật vậy, một khi không c̣n phê b́nh chỉ
trích để chấp nhận hiện tại, th́ bạn
thoát ra khỏi ḍng tư tưởng và dành chỗ cho t́nh
yêu, hân hoan, an b́nh. Trước
hết, bạn không c̣n tự chỉ trích rồi không c̣n phê
b́nh đối phương. Xúc tác lớn
nhất để biến đổi một mối quan hệ
là hoàn toàn chấp nhận đối phương, là không thấy
cần thay đổi người này. Thoát khỏi “cái tôi”
là thế. Không c̣n đấu trí, không c̣n
níu kéo lấy nhau. Không c̣n nạn nhân, cũng
không c̣n thủ phạm. Không c̣n người
buộc tội, cũng như không c̣n kẻ bị buộc
tội. Cũng không c̣n dựa dẫm vào
nhau, không c̣n bị lôi cuốn vào sự vô ư thức của
nhau và tiếp tục nuôi dưỡng
t́nh trạng này. Hoặc bạn và đối
phương sẽ chia tay trong t́nh
thương, hoặc cùng nhau bước sâu vào hiện tại,
vào hiện hữu. Thật là giản dị,
phải không bạn? Đúng thế.
Yêu là một trạng
thái hiện hữu. T́nh yêu không ở ngoài mà ở sâu kín trong bạn.
Bạn không mất được t́nh yêu và nó
cũng không rời xa bạn được. Nó không dựa vào sự vật nào ở thế giới
bên ngoài. Trong sự hiện diện vắng
lặng, bạn có thể cảm nhận được thực
trạng vô h́nh và phi thời gian của chính ḿnh. Bạn cũng có thể cảm nhận được
sự sống đó trong mọi người và mọi vật. Cứ nh́n xa hơn bức
màn h́nh thể và sự chia cách th́ sẽ nhận thức được
đồng nhất và t́nh yêu.
Thượng Đế là ǵ? Là sự
sống duy nhất bất diệt trong mọi sinh vật.
Yêu là ǵ? Là cảm nhận sự sống đó hiện diện
sâu kín trong bạn và trong mọi
vật. Cho nên mọi t́nh yêu đều là t́nh yêu của
Thượng Đế.
§
Như ánh sáng mặt trời, t́nh yêu
không lựa chọn, không thiên vị với ai. Nó không chiếm
độc quyền v́ độc chiếm không phải là
t́nh yêu của Thượng Đế mà là t́nh yêu của
“cái tôi”. Tuy nhiên, sức mạnh của t́nh yêu chân thật
không đồng đều. Có người phản ảnh
t́nh yêu của bạn rơ ràng và mănh liệt hơn người
khác và nếu người này cũng yêu bạn, th́ hai
người cùng chia sẻ t́nh yêu.
Quan hệ giữa bạn và vợ/chồng của bạn
không khác ǵ quan hệ giữa bạn và bất cứ người
nào ngồi trên xe buưt, hoặc giữa bạn và một con
chim, bạn và một cái cây, một bông hoa. Chỉ khác là
t́nh yêu mănh liệt hay nhẹ nhàng tùy theo cảm xúc của bạn.
Ngay trong một mối t́nh mê đắm
cũng có lúc một cái ǵ thực ngời sáng lên, cái ǵ không
thuộc những đ̣i hỏi gắn bó của bạn,
khi lư trí của bạn và đối tượng tạm nghỉ
và thân khổ tạm lui về tiềm ẩn. Mỗi khi có
giao hợp thể xác, khi bạn hay vợ/chồng bạn
chứng kiến cảnh mầu nhiệm của một
đứa trẻ chào đời, khi bạn giáp mặt với
cái chết, lâm trọng bệnh, hoặc bất cứ biến
cố nào làm giảm uy lực của tư tưởng th́
t́nh trạng này đều xẩy ra. Lúc ấy, sự hiện
hữu của bạn tàng ẩn dưới ḍng tư
tưởng, liền phát hiện và tạo nên một mối
quan hệ chân thật.
Quan hệ một cách chân thật là
thông cảm, là nhận thức được sự đồng
nhất, là yêu. Trạng thái này thường không kéo dài nếu
bạn không đủ hiện diện để đẩy
lui ḍng tư tưởng và những hoạt động của
nó. Một khi bạn trở lại đồng hóa với
tư tưởng th́ sẽ không c̣n là bạn nữa mà chỉ
là một h́nh ảnh trong tâm trí. Bạn lại đóng nhiều
vai tṛ để thỏa măn đ̣i hỏi của “cái tôi”, lại
là tư tưởng ngụy trang làm con người quan hệ
với một ḍng tư tưởng khác và đóng bi kịch
“t́nh yêu”.
Dù có những thoáng t́nh yêu chân thật,
t́nh yêu không thể phát triển nếu bạn không gạt bỏ
được mọi sự đồng hóa với tư
tưởng, không hiện diện đủ để thân
khổ tan biến, hoặc không hiện diện như một
người quan sát. Chỉ có thế th́ thân khổ mới
không chế ngự được bạn và không hủy diệt
được t́nh yêu.
Liên hệ nam nữ hiện nay phản
ảnh cơn khủng hoảng nhân loại đang phải
đối diện v́ ư thức vị kỷ và tất cả
những cơ cấu xă hội, chính trị và kinh tế do
nó tạo dựng bị nguy cơ sụp đổ. V́ con
người càng ngày càng gắn liền với tư tưởng,
nên phần lớn những mối quan hệ không c̣n bắt
nguồn từ hiện hữu, mà lại đầy mâu thuẫn
và vấn đề tạo nên khổ năo. Ngày nay, biết
bao người sống độc thân hay ở vậy nuôi
con, không tài nào xây dựng nổi một mối quan hệ
thân mật. Cũng có thể v́ họ không muốn lập lại
thảm kích của những quan hệ cũ. Nhiều
người khác đi từ mối t́nh này sang mối t́nh
khác, từ chu kỳ vui/khổ này sang chu kỳ khác để
t́m thỏa măn qua sự quan hệ với cực năng
lượng đối nghịch.
Nhiều người khác tiếp tục một mối
t́nh sai lầm v́ con cái, v́ muốn được yên ổn,
v́ thói quen, v́ sợ cô độc, v́ như thế là một
giàn xếp thỏa đáng cho đôi bên, hay kỳ lạ
hơn nữa ngay cả v́ họ thích được kích
thích bởi bi kịch và phiền năo.
Nhưng trong cơn khủng hoảng
nào cũng có nguy hiểm và cơ hội. Nếu mối quan
hệ tăng năng lượng, phóng đại những
thói quen của tư tưởng vị kỷ và khơi
động thân khổ, th́ sao bạn không chấp nhận sự
kiện này mà lại lẩn tránh? Sao không hợp tác với
nó mà lại lẩn tránh hay tiếp tục chạy theo cái
bóng của một người bạn đường lư
tưởng để giải quyết những vấn
đề của bạn hoặc để thỏa măn
ước vọng? Trong mỗi cơn khủng hoảng, bạn
chỉ nh́n thấy có cơ hội khi đă nh́n nhận và
chấp nhận những sự kiện liên quan đến
hoàn cảnh. C̣n phủ nhận, lẩn tránh chúng hay mong chúng
khác đi th́ là bạn để vuột mất cơ hội
và tự giam ḿnh trong hoàn cảnh đó. Rồi t́nh trạng
cứ như vậy hay càng ngày càng thêm tệ.
Một khi đă nh́n nhận và chấp
nhận sự kiện th́ như đă phần nào thoát khỏi
được chúng rồi. Chẳng hạn, nếu như
bạn biết có sự bất đồng và trụ trong
cái biết đó th́ một yếu tố mới sẽ xen
vào và sự bất đồng sẽ chuyển hóa. Khi biết
tâm của ḿnh không yên th́ cái biết tạo một khoảng
không gian vắng lặng quanh sự bất an của bạn
và chuyển hoá nó thành sự an b́nh.
Bạn không làm được ǵ với những biến
chuyển bên trong v́ không thể tự chuyển hóa và chắc
chắn là không thay đổi được đối
tượng của bạn. Bạn chỉ có thể tạo
một khoảng không gian để ở đó có sự
chuyển hóa, để ân phước và t́nh yêu bước
vào.
§
Cho nên khi nào mối t́nh của bạn
không thành công, khiến bạn và đối phương
điên lên, th́ nên vui mừng. Cái ǵ ở sâu trong ư thức
được đem ra phơi bày ngoài ánh sáng. Đó là
cơ hội tốt để bạn được giải
thoát. Trong từng giây từng phút hăy nắm lấy kiến
thức của giây phút đó, nhất là kiến thức của
nội tâm. Nếu bạn tức giận, hăy biết là ḿnh
tức giận. Nếu bạn ghen ghét, chống chế,
tranh luận, muốn ḿnh đúng, nếu bên trong bạn
như một đứa bé đ̣i được yêu
thương và để ư, hoặc bạn đang đau khổ
v́ bất cứ lư do ǵ – dù là cái ǵ, bạn cũng nên biết
thực tại của giây phút đó và nắm giữ cái biết
đó. Mối t́nh của bạn bấy giờ trở thành
Sadhana, một phương pháp tu tập tinh thần. Nếu bạn
quan sát hành động vô ư thức của đối
phương th́ hăy biết vậy và đừng phản ứng.
Vô ư thức và kiến thức không cộng sinh được
lâu, ngay cả khi kiến thức chỉ ở người
đối diện mà không ở người hành động
vô ư thức. Động lực của hận thù và đả
kích không chịu nổi sự hiện diện của t́nh
yêu. Nếu bạn phản ứng lại sự vô ư thức
của đối phương, th́ chính bạn cũng sẽ
trở thành vô ư thức. Nhưng nếu bạn kịp
thời nhớ phải t́m hiểu phản ứng của
ḿnh th́ chưa hề ǵ.
Nhân loại bị bắt buộc phải tiến hóa v́ đó là cơ hội
duy nhất để ṇi giống trường tồn. Sự
kiện này ảnh hưởng đến mọi khía cạnh
của đời bạn, và đặc biệt là đến
những mối quan hệ mật thiết. Chưa bao giờ
lại có nhiều vấn đề và mâu thuẫn trong những
mối quan hệ như hiện nay. Như bạn thấy,
một mối quan hệ không thể khiến bạn hạnh
phúc hay măn nguyện. Nếu bạn cứ tiếp tục
dùng nó để đeo đuổi mục đích giải
thoát th́ bạn sẽ luôn luôn thất vọng. Nhưng nếu
bạn chấp nhận rằng nó sẽ giúp bạn ư thức
th́ quan hệ sẽ cứu bạn thoát, th́ bạn sẽ
đồng điệu với ư thức cao cả muốn
biểu lộ trong thế giới này. Những kẻ c̣n bám lấy
thói quen cũ sẽ c̣n phải chịu thêm nhiều đau
khổ, bạo hành, hỗn loạn và điên dại.
Tôi nghĩ
rằng phải có hai người mới biến đổi
được một mối t́nh thành một phương
pháp tu tập tâm linh. Chẳng hạn, người chồng
của tôi cứ có thói ghen tuông và muốn điều khiển
tôi. Nhiều lần, tôi đă nói rơ cho chàng biết, nhưng
chàng vẫn không sao nhận ra được điều
này.
Phải cần bao nhiêu người
th́ bạn mới đổi được cuộc đời
ḿnh thành một pháp tu tinh thần? Nếu chồng bạn
không cộng tác th́ cũng không hề ǵ. Thế giới có
trở nên lành mạnh, có ư thức cũng chỉ qua bạn
thôi. Bạn không cần phải chờ cả thế giới
lành mạnh, hoặc người nào có ư thức rồi bạn
mới giác ngộ. Như thế th́ bạn sẽ phải
chờ muôn kiếp. Đừng buộc tội lẫn nhau
là không có ư thức. Khi bạn bắt đầu tranh luận
là đă đồng hóa với một lập trường
và đang biện hộ cho cả lập trường này lẫn
“cái tôi” của bạn rồi. “Cái tôi” lại nắm quyền
lănh đạo và bạn lại mất ư thức. Có nhiều
lúc bạn nên bàn căi về lối cư xử
của chồng bạn và nếu bạn rất chú ư, rất
hiện diện, th́ có thể làm như vậy mà không
đem “cái tôi” vào, mà không đổ lỗi, buộc tội
hay khiến chàng cảm thấy ḿnh sai lầm.
Khi đối phương xử
sự vô ư thức th́ đừng nên chỉ trích. Phê b́nh là lầm hành động vô ư thức của một
người với người đó, hoặc là phóng sự
vô ư thức của ḿnh vào một người khác và lầm
tưởng t́nh trạng này là người đó. Không phán
đoán không có nghĩa là không nhận ra được hành
vi sai lầm và vô ư thức, mà là xử sự như một
người hiểu biết thay v́ như một người
chỉ biết phản ứng hay phê b́nh. Lúc đó, hoặc
bạn không c̣n phản ứng, hoặc bạn vẫn phản
ứng, nhưng đồng thời vẫn thông suốt mọi
sự việc, vẫn tạo một khoảng không
để phản ứng được hiện hữu và
được quan sát. Là người hiểu biết,
bạn tạo một khoảng không gian thương
yêu để vạn vật được hiện hữu
trong đó. Đó là xúc tác lớn nhất đưa
đến sự chuyển hóa. Nếu bạn thực hành
pháp này th́ người vợ/chồng không thể sống với
bạn mà không ư thức được.
Nếu cả bạn
và người vợ/chồng cùng chấp nhận để
mối quan hệ giữa hai người trở thành một
pháp tu tập tinh thần th́ càng hay.
Hai người có thể bầy tỏ với nhau những
tư tưởng và cảm xúc ngay khi chúng xuất hiện,
hoặc ngay khi có phản ứng. Như vậy sẽ không
c̣n khoảng không gian nào để một tư tưởng
hay cảm xúc không được biểu lộ, không
được nh́n nhận, để chúng có thể làm
độc và phát triển. Hăy tập bầy tỏ cảm
xúc của bạn mà không đổ lỗi cho ai. Hăy tập
lắng nghe đối phương với thái độ cởi
mở và không bào chữa. Hăy dành một khoảng không gian
để vợ/chồng có thể bầy tỏ cảm
xúc và tư tưởng của ḿnh. Hăy hiện diện. Buộc tội, bào chữa,
đả kích, những thói quen đó chỉ để bảo
vệ, thỏa măn, hoặc làm cho “cái tôi” mạnh thêm, và trở
nên thừa thăi. Phải biết dành một khoảng
không gian cho bạn và người chung
quanh để t́nh yêu có thể nẩy nở. Một khi bạn
đă loại bỏ hai yếu tố chính nguy hại đến
mối quan hệ: bạn không c̣n đồng hóa với lư
trí và tư tưởng nên thân khổ đă chuyển hóa; và
đồng thời, người bạn/chồng của bạn
cũng trải qua tiến tŕnh tương tự, th́ bạn
sẽ chứng nghiệm niềm vui của một mối
t́nh đang phát triển. Thay v́ phản ảnh cho nhau sự
khổ đau và vô ư thức, thay v́ thỏa măn những
đ̣i hỏi ích kỷ của “cái tôi”, bạn và đối
phương sẽ phản ảnh cho nhau t́nh yêu sâu đậm
bên trong, thứ t́nh yêu chỉ nẩy sinh khi bạn nhận
thức được ḿnh ḥa đồng với vạn vật.
T́nh yêu không đối nghịch là như thế.
Nếu người
vợ/chồng của bạn c̣n ở trạng thái gắn
liền với lư trí và thân khổ trong khi bạn đă
được giải thoát, th́ e rằng nàng/chàng sẽ gặp
một trở ngại đáng kể. Sống với một người
đă giác ngộ không dễ. Hoặc nói
một cách khác, sống với một người đă
giác ngộ quá dễ khiến “cái tôi” cảm thấy bị
đe dọa. Bạn nhớ rằng “cái
tôi” cần có vấn đề, mâu thuẫn và “kẻ thù”
để tăng cường cảm giác cô lập, để
tồn tại. Lư trí chưa giác ngộ của người
vợ/chồng sẽ rất bực bội v́ những
tư thế cố định của nó không gập đối
kháng, nghĩa là chúng sẽ lung lay, suy yếu
và đưa đến sự hủy diệt của “cái
tôi”. Thân khổ đ̣i tranh luận, xung đột,
gây bi kịch mà không được đáp lại.
Nhưng bạn hăy cẩn thận: một số người
thụ động, khép kín, lănh đạm, sống xa rời
cảm xúc của ḿnh, cũng có thể nghĩ và thuyết
phục người khác tưởng lầm họ đă
giác ngộ, tưởng lầm họ không có vấn đề
ǵ trong khi chính đối phương mới là kẻ có vấn
đề. Đàn ông thường có thái độ
này nhiều hơn đàn bà. Họ thường coi
người bạn gái của họ vô lư hay quá dễ xúc
động. Nhưng nếu bạn cảm nhận
được cảm xúc th́ bạn đă gần kề nội
thân rạng rỡ bên dưới. Ngược lại,
nếu bạn vẫn chỉ đồng hóa với lư trí,
th́ đường đi c̣n rất xa v́ bạn phải
đưa ư thức vào thân cảm xúc trước khi đến
được nội thân.
Nếu bạn
không đem thương yêu, an lạc, hiện diện và cởi
mở đến mọi vật, tất nhiên bạn
chưa giác ngộ. Một
dấu hiệu khác của sự giác ngộ là lối
cư xử của bạn trong những hoàn cảnh khó
khăn, trong những thử thách khi mọi sự việc trở nên khó khăn. Nếu sự giác ngộ của bạn chỉ
là sự tự lừa dối, th́ cuộc đời sẽ
thử thách bạn và lột trần sự vô ư thức của
bạn qua nhiều h́nh thức như sợ hăi, tức giận,
chống chế, phê phán, chán nản, v.v. . . Nếu bạn
đang ở trong một mối quan hệ, th́ những thử
thách sẽ thể hiện qua đối phương.
Chẳng hạn, khi một người
đàn bà gập một người đàn ông ít biểu lộ
t́nh cảm và chỉ sống bằng lư trí, th́ nàng sẽ phải
chịu thử thách v́ chàng sẽ không biết lắng nghe
nàng nói, không chú ư đến nàng, không biết dành một khoảng
không gian cho nàng hiện hữu. Tất cả
chỉ v́ chàng hiện diện không đủ. Trong mối quan hệ
không có đủ t́nh yêu và nàng cảm nhận ngay được
điều này v́ nàng nhạy cảm hơn. Thân khổ
của nàng được khơi động và nàng sẽ
tấn công chàng – đổ lỗi, chỉ trích, làm dữ, vv. . . Đến lượt chàng bị nàng thử thách.
Để đối kháng lại, chàng càng rút
lui sâu hơn trong thế thủ của ḿnh bằng cách bào
chữa, chống đỡ và phản công cho đến lúc
chính thân khổ của chàng bị khơi động.
Khi cả hai người đều bị
thân khổ xâm chiếm, th́ họ mất ư thức trầm
trọng, trở nên hung bạo, tấn công và phản ứng
mănh liệt. T́nh trạng chỉ dịu
xuống khi cả hai thân khổ cạn nguồn và tạm
đ́nh trệ cho đến lần sau.
Đấy chỉ
là một trong vô vàn viễn cảnh có thể xẩy ra. Đă có nhiều sách đă và sẽ
đề cập đến sự vô ư thức của
người đàn ông trong liên hệ nam nữ. Nhưng như tôi đă nói trước đây, một
khi bạn đă hiểu nguồn gốc của sự sai lầm,
th́ bạn không cần t́m hiểu những phát hiện muôn
h́nh vạn trạng của nó nữa.
Chúng ta cùng nh́n lại
viễn cảnh
tôi vừa tŕnh bày. Thật
ra mỗi thử thách trong đó đều là một
cơ hội trá h́nh để giúp bạn giải thoát.
Ở từng giai đoạn của tiến
tŕnh sai lạc này, bạn đều có thể thoát khỏi
sự vô ư thức. Chẳng hạn khi
người đàn bà tỏ ra oán hận, th́ đó là dấu
hiệu để người đàn ông ngừng đồng
hóa với lư trí mà bước vào hiện tại và hiện
diện, thay v́ càng thêm đồng hóa với lư trí và càng thêm
vô ư thức. Thay v́ đóng vai cái thân khổ,
người đàn bà có thể đóng vai người hiểu
biết quan sát cái khổ trong nàng, tiếp xúc với uy lực
của hiện tại và khai mở sự chuyển hóa của
cái khổ. Tức th́ những phát hiện
tự động của thân khổ được loại
bỏ. Nàng có thể bầy tỏ t́nh cảm
với chàng. Dĩ nhiên, không có ǵ bảo đảm
chàng sẽ lắng nghe, nhưng chàng sẽ có cơ hội
hiện diện và làm gián đoạn chu
kỳ điên rồ của thói quen hành động vô ư thức
này. Nếu nàng bỏ lỡ dịp, chàng có thể quan sát
ḿnh phản ứng ra sao, bào chữa thế nào thay v́ phản
ứng như trước.
Chàng có thể quan sát thân khổ khởi dậy rồi
đem ư thức vào cảm xúc. Như thế, một không
gian sáng sủa và thanh tịnh sẽ xuất hiện để
nhận thức thuần túy được hiện hữu.
Đó là người hiểu biết, chứng nhân thầm
lặng, người quan sát. Sự nhận thức
này không phủ nhận khổ đau mà vượt xa
hơn nữa để khổ đau hiện hữu
nhưng cùng lúc lại biến đổi nó. Chấp nhận tất
cả nhưng cũng đổi mới tất cả.
Cánh cửa mở rộng để chàng và
nàng bước vào không gian đó.
Nếu bạn
hiện diện thường xuyên trong mối quan hệ th́
đối phương sẽ gặp nhiều thử thách
v́ chàng/nàng không chịu đựng t́nh cảnh này được
lâu nếu chàng/nàng không có ư thức. Nếu đối phương sẵn sàng th́
chàng/nàng có thể cùng bạn bước qua cánh cửa và
bước vào chung một trạng thái.
Bằng không, hai người sẽ rời xa nhau như dầu
và nước v́ ánh sáng sẽ quá gắt cho một người
muốn ở trong bóng tối.
Để giác ngộ, người đàn ông và
người đàn bà có gập thử thách như nhau không?
Họ gập
thử thách đồng đều như nhau, nhưng cũng
có một vài điểm khác nhau. Nói chung, đàn bà cảm nhận
nội thân dễ dàng hơn, nên gần hiện hữu
hơn và dễ giác ngộ hơn đàn ông. Cho
nên nhiều văn hóa cổ xưa đă chọn h́nh dáng
đàn bà để diễn tả thực tại vô h́nh và
siêu việt. Thực tại này thường
được biểu lộ như một cái ḷng từ đó
mọi vật hữu h́nh sinh ra và được nuôi dưỡng.
Trong Đạo Đức kinh, một cuốn
sách cổ và thâm thúy nhất được viết từ
trước đến nay, “đạo” mà ta có thể dịch
là “hiện hữu” được mô tả như “người
mẹ của vũ trụ, vô tận và vĩnh viễn hiện
diện”. Đàn
bà gần hiện hữu hơn v́ họ hiện thân cơi
không thể hiện. Hơn nữa, mọi
vật rồi đều phải quay về nguồn.
“Vạn vật trở về đạo.
Chỉ có đạo mới
trường tồn.” V́ nguồn được coi là
mang đặc tính nữ nên người ta thường biểu
tượng nó như mặt sáng và tối của nguyên mẫu
nữ trong tâm lư học và thần thoại học. Nữ
thần hay Mẹ thiêng liêng có hai khía cạnh: mẹ cho sự
sống và lấy lại sự sống.
Khi lư trí chế ngự và con
người xa rời thực tại thiêng liêng của họ
th́ họ h́nh dung Thượng Đế là một nhân vật
đàn ông. Xă hội
liền bị đàn ông chi phối và đàn bà trở thành
lệ thuộc.
Tôi không chủ trương
chúng ta phải quay lại lề lối xưa h́nh dung
Thượng Đế qua h́nh ảnh người đàn
ông. Hiện nay có nhiều người dùng danh
từ Nữ Thần thay v́ Thượng Đế để
cố gắng kéo lại thế quân b́nh giữa nam và nữ.
Thế cũng là một điều hay nhưng vẫn chỉ
là một ư niệm tạm có công dụng như một bản
đồ hay một bảng chỉ đường. Sau này khi bạn gần nhận thức được
thực tại, th́ bạn không cần ư niệm và h́nh ảnh
nữa v́ chúng sẽ là một trở
ngại. Tuy nhiên, tần số năng
lượng của lư trí thực sự có nam tính. Lư
trí kháng cự, chế ngự, lợi dụng, vận động,
đả kích, chiếm hữu, v.v…
Cho nên theo truyền thống Thượng
Đế thường được miêu tả như một
gia trưởng đầy quyền uy, một người
đàn ông giận dữ gây khiếp sợ, như trong kinh
Cựu ước. H́nh ảnh đó của Thượng
Đế là hoàn toàn do trí tưởng tượng của
con người tạo dựng.
Để
vượt ra ngoài lư trí và tiếp xúc lại với thực
tại sâu sắc của hiện hữu, bạn phải có
nhiều đức tính như: chấp nhận, không phê
b́nh, cởi mở để sự sống được
hiện hữu, hiểu biết để đón nhận vạn
vật. Những đặc tính này gần gũi với nguyên lư người đàn bà. Trong khi năng lượng của lư trí cứng mạnh
và không linh động, năng lượng của hiện
hữu yếu mềm và nhường nhịn, nhưng lại
mănh liệt hơn lư trí. Nền văn minh của chúng
ta bị tư tưởng chi phối nhưng hiện hữu
nắm trọn uy lực trên mọi sinh vật của hành
tinh này và xa hơn nữa. Hiện hữu là
trí tuệ phát hiện thành vũ trụ vật chất.
Dù đàn bà có khuynh hướng gần hiện
hữu hơn, đàn ông vẫn đạt được
hiện hữu bên trong họ.
Hiện nay, cả
đàn ông và đàn bà đều bị lư trí điều khiển,
vẫn đồng hóa với người suy tưởng
và thân khổ. Cho nên
họ chưa giác ngộ và chưa biết yêu. Nói chung trở ngại lớn nhất của
người đàn ông là lư trí suy tưởng, và trở ngại
lớn nhất của người đàn bà là cái thân khổ.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp ngược
lại hoặc có người gập cả hai loại trở
ngại đồng đều.
V́ sao thân khổ lại là trở ngại lớn
cho đàn bà?
Thân khổ có một
khía cạnh tập thể và một khía cạnh cá thể. Khía cạnh cá thể gồm cảm
xúc đau đớn đă tích lũy từ trong quá khứ.
Khía cạnh tập thể gồm cảm xúc đau đớn
chất chứa từ hàng ngàn năm trong tâm thức tập
thể của nhân loại v́ bệnh tật, tra tấn, chiến
tranh, ám sát, dă man, điên rồ, v.v. . . Thân khổ cá thể nhập vào thân khổ tập
thể. Trong thân khổ có nhiều thành
phần khác nhau. Chẳng hạn, một số sắc
dân hay quốc gia trải qua nhiều cuộc tranh chấp
và bạo hành có thân khổ nặng hơn những sắc
dân hay quốc gia khác. Những ai có thân khổ nặng mà
không đủ ư thức để tách rời ra khỏi sẽ
phải sống đi sống lại cái khổ của họ,
hoặc luân hồi biến thành kẻ phạm tội hay nạn
nhân của bạo lực, tùy theo thân khổ
của họ hoạt động hay thụ động. Mặt khác, nhờ vậy họ càng có cơ hội
để giác ngộ. Dĩ nhiên, không phải
họ sẽ chắc chắn giác ngộ đâu, nhưng khi
đă ch́m đắm trong ác mộng, th́ bạn sẽ tích cực
muốn tỉnh thức hơn một người trải
qua sự thăng trầm của một giấc mộng
b́nh thường.
Trừ trường
hợp người đàn bà đă hoàn toàn ư thức, th́ họ
đều dự phần vào thân khổ tập thể của
đàn bà thêm vào thân khổ riêng của ḿnh. Thân khổ này đàn bà đă tích lũy từ cả ngàn năm v́
họ đă bị đàn ông nô lệ hóa, khai thác, hăm hiếp,
v.v… Cái đau đớn thể xác hay tâm lư nhiều
người đàn bà phải chịu trước kỳ
kinh nguyệt lúc ấy được khơi dậy từ
trạng thái tiềm tàng, tuy rằng nó vẫn có thể nổi
dậy vào những lúc khác. Nó giới hạn
sinh lực trong thân thể mà kinh nguyệt là một thể
hiện. Chúng ta hăy suy gẫm về
điểm này và t́m xem nó có thể là cơ hội
đưa đến giác ngộ không.
Thường
thường lúc ấy thân khổ xâm nhập người
đàn bà. Nó có một
luồng năng lượng cực mạnh có khả
năng hút bạn và khiến bạn đồng hóa với
nó. Khoảng không gian bên trong bạn bị
một trường năng lượng xâm chiếm và tự
nhận là bạn. Dĩ nhiên nó không phải
là bạn. Nó nói qua bạn, hành động
qua bạn, nghĩ qua bạn. Nó sẽ
gây ra những hoàn cảnh tiêu cực trong đời bạn
và dùng năng lượng đó để tự nuôi dưỡng. Nó đ̣i
càng nhiều đau khổ càng tốt, dưới bất kể
dưới h́nh thức nào.
Tiến tŕnh này có sức phá hoại rất
mạnh. Nó là khổ đau thuần túy
nhưng nó không phải là bạn.
Số đàn bà có ư thức
đă vượt số đàn ông và số này sẽ c̣n gia
tăng nhanh hơn trong tương lai. Đàn
ông rồi cũng sẽ bắt kịp nhưng trong một
thời gian dài sẽ có một khoảng cách giữa ư thức
của đàn ông và đàn bà. Người
đàn bà đang lấy lại trách nhiệm sẵn có từ
khi mới chào đời. V́ vậy họ nhận lănh
trách nhiệm này dễ dàng hơn người đàn ông:
đó là bắc cây cầu nối liền cơi hữu h́nh với
cơi không thể hiện, vật chất với tinh thần.
Nhiệm vụ chính của một người
đàn bà lúc này là chuyển hóa thân khổ để nó không
c̣n đứng giữa bạn và con người thật của
bạn. Dĩ nhiên, bạn vẫn c̣n phải
đối diện với chướng ngại khác là lư
trí, nhưng sự hiện diện mănh liệt của bạn
khi đối phó với thân khổ sẽ giải thoát bạn
khỏi sự đồng hóa với
lư trí.
Điểm đầu tiên bạn
cần nhớ là: một khi đă tạo cho ḿnh một
cá tính từ cái khổ th́ khó mà thoát được nó.
C̣n đầu tư vào cái khổ th́ c̣n chống
cự hoặc phá hoại mọi nỗ lực làm lành vết
thương này. Tại sao? Giản dị lắm,
v́ bạn muốn giữ cho ḿnh toàn vẹn và cái đau
đă là một phần của bạn rồi. Tiến tŕnh này hoàn toàn vô ư thức. Cho nên giải
pháp duy nhất là đem ánh sáng của ư thức rọi lên dể
hủy diệt nó.
Chắc hẳn
bạn rất kinh ngạc khi bỗng nhiên nhận ra rằng
ḿnh đă gắn bó vào sự đau khổ. Nhưng có thấy biết th́ mới
cắt bỏ được ḷng quyến luyến. Thân khổ là một trường năng lượng,
gần như một thực thể, đă ghim sâu vào nội
thân của bạn. Nó là một ḍng sinh lực
đă bị tắc nghẽn và không c̣n lưu thông được.
Dĩ nhiên, thân khổ nằm đó là do nhiều biến cố trong quá khứ. Nó tiếp tục
tồn tại trong bạn. Đồng
hóa với nó là đồng hóa với quá khứ. Một nạn nhân là một người tin tưởng
rằng quá khứ có sức mạnh hơn hiện tại.
Điểm này hoàn toàn sai lạc.
V́ tin chắc rằng người
khác và những ǵ họ đă làm tạo nên con người
bạn hôm nay, nên bạn đau khổ và không thể nào hiện
hữu như con người thật của ḿnh. Thật ra sức mạnh
duy nhất nằm trong giây phút này là sức mạnh của
sự hiện diện. Một khi thông suốt
được điều này th́ bạn cũng nhận thức
được rằng chỉ có bạn mà không người
nào khác có trách nhiệm với khoảng không gian bên trong bạn. Hơn nữa, quá khứ
không có uy lực trên hiện tại.
§
Cho nên đồng
hóa ngăn cản bạn đối phó với thân khổ. Một số đàn bà đă
đủ ư thức để từ chối làm nạn nhân
trên phương diện cá nhân, nhưng vẫn c̣n muốn
tiếp tục làm nạn nhân trên phương diện tập
thể. Lập trường của họ
có phần đúng nhưng cũng vẫn c̣n phần sai lầm.
Đúng v́ phần lớn thân khổ tập thể của
đàn bà đều do bạo hành của đàn ông gây nên và
do sự áp chế của nguyên lư nữ trên khắp thế
gian này từ hàng triệu năm qua – Sai v́ họ đồng
hóa với sự kiện này và tự giam ḿnh trong cá tính nạn
nhân tập thể này. Nếu một người
đàn bà c̣n mang nhiều giận dữ, oán hận, hoặc
kết tội th́ nàng c̣n ôm lấy thân khổ. Có thể v́ nàng rất thoải mái với cá tính
này, với sự tương trợ với những
người đàn bà khác, nhưng lại bị giam trong quá
khứ và bị cắt đứt khỏi thực chất
và uy quyền thực của nàng. Nếu
đàn bà tách ra khỏi đàn ông th́ t́nh trạng này càng nuôi
dưỡng cảm giác xa cách và càng củng cố phàm ngă.
“Cái tôi” càng mạnh và bạn càng xa thực chất
của bạn.
Cho nên không nên
dùng thân khổ để tạo cho ḿnh một cá tính mà nên
dùng nó để giác ngộ. Hăy biến nó thành ư thức. Thời
gian thuận tiện nhất là lúc đang có kinh nguyệt. Tôi tin rằng trong tương lai
sẽ có nhiều phụ nữ đi vào trạng thái hoàn
toàn ư thức ở thời kỳ này. B́nh
thường, đàn bà mất ư thức lúc đó v́ họ bị
thân khổ của tập thể áp đảo. Tuy nhiên, một khi bạn đă đạt
được phần nào ư thức th́ có thể lật
ngược hoàn cảnh. Thay v́ càng trở
nên vô ư thức th́ bạn càng ư thức hơn. Tôi đă tŕnh bầy tiến tŕnh cơ bản rồi,
nhưng để tôi hướng dẫn bạn qua một
lần nữa và nhấn mạnh vào thân khổ của tập
thể đàn bà.
Khi bạn biết
sắp có kinh nguyệt, trước khi bạn cảm thấy
triệu chứng căng thẳng báo hiệu, tức là
trước khi thân khổ của tập thể đàn bà dấy
động, th́ hăy rất chú ư và trụ trong thân càng nhiều
càng tốt. Khi dấu
hiệu đầu tiên phát hiện, bạn hăy nắm giữ
ngay nó và đừng để nó áp chế bạn. Chẳng hạn, khi bạn bắt đầu cảm
thấy bực bội hoặc giận dữ, hoặc khó
chịu trong người. Dù ǵ chăng nữa,
cũng nắm giữ lấy ngay trước khi nó áp chế
tư tưởng và hành động của bạn, nghĩa
là nên chú tâm ngay vào đấy. Nếu là một
cảm xúc mạnh, th́ hăy cảm nhận luồng năng
lượng mạnh phía sau và biết đấy là thân khổ.
Cùng lúc, hăy là sự hiểu biết, tức là
hăy nhận ngay ra ư thức của bạn hiện diện
và cảm nhận sức mạnh của nó. Có chú tâm đến cảm xúc nào th́ cảm xúc ấy
yếu đi tức thời rồi chuyển hóa. Nếu là một triệu
chứng thuần túy thể xác, sự chú tâm của bạn
sẽ ngăn cản nó thành một cảm xúc hay một
tư tưởng. Sau đó hăy tiếp tục quan sát
và chờ dấu hiệu sắp tới của thân khổ.
Khi nó xuất hiện, th́ lại bắt lấy
ngay như trước.
Sau này khi thân khổ
đă hoàn toàn thức tỉnh khỏi trạng thái tiềm ẩn,
th́ bạn có thể chứng nghiệm trong ít lâu rất nhiều
xao động bên trong. Dù thân
khổ biểu hiện dưới h́nh thức nào th́ bạn cũng cứ nên hiện diện,
cứ nên chú tâm hoàn toàn vào nó, theo dơi sự
xao động trong bạn, và biết nó có đó. Nắm lấy sự hiểu biết đó và hăy
là sự hiểu biết. Bạn nhớ cho: đừng
để thân khổ xử dụng lư trí của bạn và
chiếm đoạt tư tưởng của bạn. Hăy xem xét nó, trực tiếp cảm nhận năng
lượng của nó trong thân bạn. Hoàn toàn chú ư là hoàn
toàn chấp nhận.
Nhờ bạn
chú tâm liên tục và chấp nhận nên sẽ có chuyển
hóa. Thân khổ biến thành ư thức
rạng ngời, như một mảnh gỗ khi được
đặt trong lửa hay gần lửa sẽ biến
thành lửa. Lúc ấy, có kinh nguyệt không những là một
hiện tượng vui vẻ và thỏa măn cho thân phận
đàn bà mà c̣n là cơ hội thiêng liêng để chuyển
hóa sang một ư thức mới. Thực chất của bạn
sẽ ngời sáng ở khía cạnh đàn bà cũng như
ở khía cạnh tiên nghiệm của hiện hữu thiêng
liêng, tức là lúc ấy bạn đă thoát khỏi nhị
nguyên nam nữ.
Như tôi đă
tŕnh bầy, nếu người chồng của bạn có
đủ ư thức th́ chàng có thể giúp bạn tu tập bằng
cách hết sức hiện diện trong lúc ấy. Nếu chàng cứ tiếp tục
như vậy mỗi khi bạn đồng hóa trở lại
với thân khổ, th́ có thể lôi bạn về trạng
thái hiện diện với chàng. Nghĩa
là mỗi khi thân khổ xâm nhập bạn th́ trong lúc có kinh
nguyệt hay bất kể lúc nào khác, người chồng
sẽ không lầm tưởng thân khổ là bạn. Ngay cả khi thân khổ tấn công, chàng cũng sẽ
không phản ứng với nó như là với bạn, sẽ
không rút lui hay t́m cách tự bảo vệ mà sẽ rất hiện
diện. Không cần làm ǵ khác để
thay đổi. Những lúc khác, bạn cũng
sẽ cư xử với chàng như vậy để giúp
chàng lấy lại ư thức từ lư trí bằng cách
đưa sự chú ư của chàng trở về nơi này
trong lúc này mỗi khi chàng đồng hóa với tư tưởng.
Như thế,
một trường năng lượng thường trực
ở tần số cao và tinh túy sẽ xuất hiện giữa
hai người. Không
có ảo tưởng, không có mâu thuẫn, không có ǵ không phải
là bạn và đối phương, và không có ǵ ngoài t́nh yêu
có thể tồn tại trong đó. Mối
quan hệ của bạn đă đạt được mục
đích nối liền nam nữ. Nó trở thành cơn
lốc ư thức cuốn theo nhiều
người khác.
§
Khi đă hoàn toàn ư thức th́ người ta có
c̣n cần quan hệ với ai nữa không? Đàn
ông có c̣n bị đàn bà lôi cuốn không? Đàn
bà có c̣n cảm thấy thiếu thốn nếu không có
đàn ông không?
Dù giác ngộ
hay không, bạn cũng là đàn ông hay đàn bà. Cho nên ở mặt h́nh thể, bạn
không nguyên vẹn mà chỉ là phân nửa của một cái
nguyên vẹn. Bất luận ư thức nhiều hay ít,
bạn vẫn cảm nhận sự thu
hút vào cực năng lượng đối nghịch giữa
đàn ông và đàn bà.
Nếu bên trong bạn thanh tịnh
th́ chỉ có thu hút ở bên ngoài chứ
không phải ở trung tâm cuộc đời bạn. Dù chuyện ǵ xẩy ra
th́ bạn vẫn chỉ có cảm giác đó. Cả thế giới giống như những làn
sóng gợn trên bề mặt của đại dương
mênh mông sâu thẳm. Bạn là đại
dương đó, và dĩ nhiên bạn cũng là gợn
sóng, nhưng là một gợn sóng ư thức được
ḿnh là đại dương. So sánh với
đại dương mênh mông và sâu thẳm, sóng và gợn
sóng không quan trọng chút nào.
Không có nghĩa là bạn không
quan hệ sâu xa với người vợ/chồng ḿnh hay với
những người khác. Thực ra chỉ có
quan hệ sâu xa nếu bạn đă ư thức được
hiện hữu. V́ nguồn gốc của bạn là hiện hữu
nên bạn có khả năng vượt bức màn h́nh thể.
Trong hiện hữu, đàn ông và đàn bà
đều như nhau. H́nh thể của
bạn tiếp tục có nhu cầu nhưng hiện hữu
th́ không. Nó đă đầy đủ và
toàn vẹn. Nếu nhu cầu được
thỏa măn th́ càng tốt. Được
hay không thật sự không quan hệ đối với trạng
thái sâu kín bên trong của bạn.
Cho nên, rất có thể một người đă giác ngộ
và đă hoàn toàn đầy đủ và thanh tịnh bên
trong, vẫn c̣n cảm thấy thiếu thốn bên ngoài nếu
nhu cầu thu hút cực âm hay dương
chưa được thỏa măn.
Trên đường tầm đạo, đồng
tính luyến ái giúp hay cản trở sự giác ngộ, hay
chẳng quan hệ ǵ?
Khi bạn trưởng thành,
sau khi hoang mang về t́nh dục rồi nhận ra rằng bạn
“khác” người, th́ bạn liền tách ra khỏi những
thói quen tư tưởng và hành động của xă hội.
Tự nhiên ư thức của bạn vượt
lên cao hơn tŕnh độ của nhiều người c̣n
vô ư thức. Những người này ôm
vào ḿnh mọi truyền thống của ông cha để lại.
V́ vậy, là một người đồng
tính luyến ái có thể giúp bạn. Phải
đứng ngoài, không thích nghi hoặc bị ruồng bỏ
v́ lư do ǵ gây khó khăn cho bạn trong đời sống
nhưng lại cho bạn lợi thế trên đường
dẫn đến giác ngộ. Bạn gần
như bị ép buộc phải thoát ra khỏi sự vô ư thức.
Mặt khác, nếu
bạn lại đặt cá tính trên nền tảng đồng
tính luyến ái, th́ bạn lại tránh vỏ dưa mà gập
vỏ dừa. Bạn
lại đóng tṛ dựa trên h́nh ảnh bạn là một
người đồng t́nh luyến ái, rồi lại mất
ư thức, lại không sống thực. Dưới
ngụy trang của phàm ngă, bạn sẽ rất đau khổ.
Trong t́nh cảnh này, đồng t́nh luyến
ái là một chướng ngại. Nhưng
bạn lại có một cơ hội nữa. Càng cực đau khổ, bạn càng có cơ hội
tỉnh thức.
Có phải muốn quan hệ với một
người khác th́ phải biết quan hệ với ḿnh và
thương yêu ḿnh trước không ?
Nếu bạn
không thoải mái khi lẻ loi th́ bạn sẽ đi t́m một
mối t́nh để che dấu sự kiện này. Chắc chắn sự khó chịu
này sẽ thể hiện dưới một h́nh thức
khác trong mối quan hệ. Rồi bạn
sẽ đổ trách nhiệm cho đối phương.
Bạn chỉ
cần hoàn toàn chấp nhận giây phút này. Tức th́ bạn thoải mái với
chính bạn ngay tại đây và bây giờ. Nhưng bạn có cần
phải quan hệ với chính ḿnh không? Sao không chỉ hiện
hữu thôi? Quan hệ với
chính ḿnh là tách ḿnh ra làm hai : tôi
chủ thể và tôi đối tượng. Tư tưởng tạo
nên nhị nguyên, tức là nguồn gốc của mọi rắc
rối vô ích, mọi vấn đề và mâu thuẫn trong
đời. Ở trạng thái giác ngộ,
bạn là bạn, một thực thể duy nhất. Bạn
không phê b́nh, thương xót, kiêu hănh, thương, ghét ḿnh,
v.v… Không c̣n sự
phân chia v́ ư thức tự phản chiếu nữa.
Không c̣n “cái
tôi” nào
cần được che chở hay nuôi dưỡng nữa. Một khi đă giác
ngộ, th́ không cần quan hệ với chính ḿnh nữa.
Và khi mối quan hệ này bị loại bỏ
th́ tất cả các mối quan hệ khác sẽ đều
là quan hệ t́nh yêu.
Sở dĩ người
ta luôn luôn cảm thấy thiếu thốn và bị thu hút bởi
người khác phái là v́ họ là hoặc đàn ông hoặc
đàn bà, tức là một nửa của cái trọn vẹn. Sự kiện này phản ảnh
sự thiếu thốn tâm lư khi người ta tha thiết
mong mỏi rời bỏ trạng thái nhị nguyên để
trở về với sự đồng nhất. Tuy nhiên, “cái tôi” (gồm h́nh thể
và cá tính tâm lư) chỉ là một ảo tưởng nên không
bao giờ có thể t́m được sự trọn vẹn
ở bên ngoài. Cho nên những mối
t́nh không dựa trên t́nh yêu chân thật không thể bền vững
và sớm muộn ǵ cũng gây khổ.
Bạn chỉ có một
mối quan hệ sáng suốt khi đă đủ hiện diện
để không c̣n gắn liền ḿnh với “cái tôi” mà chạy
theo ảo tưởng của sự toàn vẹn qua một
đối tượng lư tưởng. Chỉ khi nào bạn hoàn toàn chấp
nhận đối tượng “là như thế” th́ mới
thoát khỏi “cái tôi”, th́ mối t́nh mê lầm của bạn
mới chuyển hóa được thành sáng suốt.
(Đọc Tiếp CHƯƠNG IX)