Bức tranh vẽ

Nguyên bản Anh ngữ của tác giả Vô danh

Lê Bá Thông chuyển ngữ


Cách đây nhiều năm, có một người đàn ông rất giàu, với cậu con trai trẻ tuổi nhiệt thành, cùng mê say sở thich sưu tầm tuyệt phẩm nghệ thuật. Hai cha con đi du lịch khắp thế giới, chỉ để tìm thêm các tác phẩm đẹp và qui giá nhất cho kho tàng sưu tập nghệ thuật của họ. Những họa phẩm vô giá của Picasso, Van Gogh, Monet và nhiều tranh vẽ khác trang hoàng khắp những bức tường trong căn nhà lớn của hai cha con. Người cha già góa vợ thỏa mãn vì thấy cậu con trai độc nhất của ông đã trở thành một chuyên gia sưu tầm tranh qui nhiều kinh nghiệm. Với cặp mắt được huấn luyện kỹ càng và nhận thức thương mãi sâu sắc của người con trai mang lại niềm hảnh diện cho cha mình, trong những lần họ thương thuyết với các chuyên gia sưu tầm sản phẩm nghệ thuật trên thế giới.

Mùa đông đang đến dần, chiến tranh bùng nổ trên quê hương và người thanh niên trẻ tuổi phải rời cha già lên đường phục vụ tổ quốc. Chỉ sau vài tuần lễ ngắn ngủi, cha cậu nhận được một điện tin. Người con yêu dấu của ông đã mất tich trong trận chiến. Nhà sưu tầm tác phẩm nghệ thuật lo âu mong chờ thêm những tin tức khác, lo sợ sẽ không bao giờ gặp lại đứa con trai của ông. Vài ngày sau đó, sự lo sợ của ông đã được xác nhận. Người thanh niên đã bị tử trận trong khi tải thương một chiến hữu đến ban y tế .
Phiền muộn và cô đơn, ông già đối diện lễ Giáng sinh sắp tới với lòng đau thương và buồn tủi. Niềm vui của mùa Chúa Cứu thế- một mùa lễ mà hai cha con cùng nhau quá mong đợi- từ nay sẽ không đến viếng căn nhà của ông nữa.

Vào buổi sáng ngày Giáng sinh, tiếng gõ cửa đánh thức ông già đang sầu khổ. Khi ông bước về phia cổng trước, những họa phẩm tuyệt tác treo trên tường chỉ nhắc nhở ông là người con trai của ông sẽ không trở về nhà; ông mở cánh cửa ra và thấy một người linh tay ôm một bịch lớn, kinh cẩn chào ông. Anh quân nhân ngỏ lời tự giới thiệu:
- Tôi là một người bạn của con trai cụ. Tôi chinh là người quân nhân mà con cụ đã cứu sống trước khi anh tử trận. Xin cụ cho tôi vào nhà vài phút được không? Tôi có đồ vật này muốn trình cho cụ xem. Khi hai người bắt đầu câu chuyện, anh quân nhân nói về những điều con trai ông già kể lại về lòng yêu thich sưu tầm họa phẩm của mình - mà không đề cập đến sự ham mến sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật của người cha già-
- Tôi là một họa sĩ, anh quân nhân nói, và tôi muốn tặng cụ món quà này; ông già mở món quà tặng ra xem, sau lớp giấy là bức tranh họa chân dung người con trai của ông cụ. Mặc dầu đây không phải là sáng tác phẩm của một nhân tài họa sĩ, bức tranh vẽ cũng bao gồm chi tiết đặc thù của khuôn mặt người con trai. Với niềm xúc động vô biên, người cha già cám ơn anh quân nhân, hứa rằng sẽ treo bức tranh con mình phía trên lò sưởi.

Vài giờ sau khi người quân nhân từ giả ra về, ông già bắt tay vào việc treo bức hình. Đúng như lời ông đã nói, bức tranh vẽ nằm trën chiếc lò sưởi, gạt qua bên cạnh các bức họa phẩm trị giá hàng ngàn dollars. Và rồi ông già ngồi trong chiếc ghế bành, vui hưởng lễ Giáng sinh bằng cách chiêm ngưỡng bức chân dung, quà tặng mà ông vừa nhận được.

Trong những ngày tháng kế tiếp sau đó, người cha già nhận thức rằng mặc dầu con trai ông không còn với ông nữa,cuộc đời của anh ta vẫn tiếp tục sống mãi trong lòng những người mà anh đã lo lắng cho họ; ông chợt biết rằng con ông đã cứu hàng tá quân nhân bị thương trước khi một viên đạn phá tan trái tim đầy tình thương của anh ta. Cùng với những câu chuyện tới tấp về tinh thần anh dũng của con trai, niềm hãnh diện và lòng thỏa mãn lần hồi xoa dịu sự ưu phiền trong tâm khảm người cha già. Bức họa chân dung người con trai chẳng mấy chốc trở thành tư sản qui giá nhất, che khuất tất cả mọi ham muốn danh họa phẩm đã nổi tiếng tại bất cứ bảo tàng viện nào trên thế giới; ông nói với láng giềng của ông, đây là món quà vĩ đại nhất mà ông nhận được từ trước đến nay.

Mùa xuân năm sau, ông già bị bệnh và từ trần. Thế giới nghệ thuật đều ước đoán về sự kiện xảy đến trong tương lai. Sự ra đi của nhà sưu tầm và người con trai đã chết, những họa phẩm sưu tập của họ phải được bán đấu giá. Theo di chúc của ông già, tất cả tác phẩm nghệ thuật sẽ được bán đấu giá vào ngày Giáng sinh, ngày mà ông già nhận được món quà quí giá nhất. Ngày bán đấu giá đã đến và tất cả các chuyên gia sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật trên quả địa cầu họp mặt để tranh giá những ọa phẩm tuyệt vời nhất thế giới. Cơn mơ sẽ trở thành sự thật ngày hôm nay; công trình vĩ đại cò thể thực hiện được bởi nhiều người khi họ tuyên bố: Tôi có một sưu tập nghệ thuật vĩ đại nhất.

Cuộc bán đấu giá bắt đầu với một họa phẩm không được ghi trong danh sách của bất cứ bảo tàng viện nào. Đó là bức tranh vẽ chân dung con trai của ông già. Đấu giá viên yêu cầu mọi người ra giá đầu tiên. Cả phòng đều im lặng.
- Ai ra giá đầu tiên là 100 dollars? Đấu giá viên hỏi.
Giây phút trôi qua. Không ai lên tiếng. Từ phía sau căn phòng có tiếng nói:
- Ai thëm bức tranh đó. Đây chỉ là bức chân dung con của ông già. Đừng để y' tới nữa. Hãy bắt đầu với các tác phẩm giá trị.
Nhiều y' kiến tán đồng vang dội tiếp theo.
- Không được, chúng ta phải bán bức chân dung này trước đã.
Người bán đấu giá trả lời:
- Bây giờ, xem nào, ai muốn mua đứa con?

Sau cùng, một người bạn của ông già nói:
- Anh có lấy 10 dollars cho bức tranh vẽ này không? Đó là tất cả số tiền tôi có. Tôi biết cậu này, vì thế tôi muốn có bức tranh vẽ kia.?
- Tôi có giá 10 dollars, ai trả cao hơn không? Người bán đấu giá xướng to lên.

Sau nhiều phút im lặng như tờ, đấu giá viên nói:
- Nào một, nào hai. Bán xong. Rồi đập mạnh chiếc búa gỗ xuống bàn.
Tiếng reo hò vang khắp căn phòng và rồi có người lên tiếng:
- Bây giờ bắt đầu với cuộc đấu giá và chúng ta có thể tranh giá các kho tàng này rồi.?
Đấu giá viên nhìn xuống khán giả và tuyên bố là cuộc bán đấu giá đã chấm dứt. Mọi người sững sờ, ngạc nhiên tột độ, căn phòng trở nên im lặng. Rồi có người lên tiếng hỏi đấu giá viên:
- Anh nói chấm dứt là nghĩa gì? Chúng tôi không đến đây vì bức tranh con của một ông già. Thế còn những họa phẩm này thì sao? Đây là cả triệu dollars tuyệt phẩm nghệ thuật! Tôi yêu cầu ông giải thích cho chúng tôi về chuyện gì đang xảy ra tại đây.?
Người bán đấu giá trả lời:
- Rất là giản dị. Theo di chúc của người cha, bất cứ người nào mua bức tranh vẽ con trai ông... sẽ được tất cả.

Câu chuyện mang một quan điểm, phải không? Đúng như các nhà sưu tầm nghệ thuật khám phá trong ngày Giáng sinh hòm đó, lời nhắn nhủ vẫn như cũ - Tình thương của một người Cha- một người Cha mà niềm vui lớn nhất của mình đến từ đứa con đã đi xa, đã hy sinh đời mình cứu rỗi người khác. Và cũng vì lòng yêu thương đó của người Cha... bất cứ ai nhận người Con, sẽ được tất cả...

Dale City, Virginia
Mùa Giáng Sinh năm 2007

Lê Bá Thông



(Bấm vào ðây ðễ xem slide show)