Nguyễn Mạnh Trí

Hồi Kư










MỘT GIỜ VỚI CỰU TỔNG THỐNG NGUYỄN VĂN THIỆU

Nguyễn Mạnh Trí

Trong lúc tổng hợp các bài viết cho cuốn sách “NGUYỄN KHOA NAM”, một vấn đề làm tôi mất ngủ khá nhiều là liệu có nên và có thể yêu cầu cựu Tổng Thống Thiệu viết một bài về những cảm nghĩ của Ông đối với tướng Nam và các anh hùng Vị Quốc Vong Thân QLVNCH. Vài niên trưởng trong ban biên tập cực lực phản đối, một số khác có phần ôn ḥa, phân tích những lợi hại và để cho tôi toàn quyền quyết định. Các thân hửu trong giới báo chí th́ thực tế hơn. Họ nghĩ rằng bài viết của cựu Tổng Thống Thiệu sẽ gây sự ṭ ṃ cho các độc giả; hơn nửa, không dễ ǵ được Ông đồng ư cho tiếp xúc. Từ khi qua định cư tại Boston, ông sống đời ẩn dật, xa lánh vấn đề chính trị của cộng đồng người Việt hải ngoại. Buổi sáng ngày 22 tháng 10 năm 2000, ông tiếp tôi tại pḥng tiếp tân khách sạn Embassy trong vùng Milpitas. Trông Ông tráng kiện và thư thái hơn lần gặp Ông tại Orange County vào khoảng 1990. Ông c̣n chu đáo nhắc anh Điền bảo tôi đưa bà xă đi theo cho vui. Trong lúc mạn đàm Ông không đề cập đến vấn đề chính trị, chỉ nhắc nhiều đến những kỷ niệm lúc Ông c̣n học tại trường Gia Hội và Khải Định ở Huế. Ông ao ước có một ngày nào đó được trở về Huế sống vài tháng để t́m lại những h́nh ảnh củ. Tôi thầm nghĩ là chuyện này khó có thể xảy ra. Dù sao, Ông cũng để lộ những niềm tiếc nhớ quê hương. Tôi đă ghi lại những điều Ông phát biểu trong cuốn “NGUYỄN KHOA NAM” được phát hành vào ngày 30 tháng 4 năm 2001. Sau buổi phỏng vấn, ông vui vẻ bảo vợ chồng tôi chụp vài bức ảnh làm kỷ niệm. Giữ ư, tôi đề nghị Ông ngồi để vợ chồng tôi đứng phiá sau. Ông bảo: “Tôi c̣n mạnh lắm, đứng với anh chị một chút không sao”. Sau đó, tôi có gởi thêm một lá thư, theo lời đề nghị của một vài niên trưởng trong ban biên tập, để xin Ông làm sáng tỏ một vài vấn đề ngoài khuôn khổ cuốn sách nhưng ông không trả lời.

Sau khi cuốn sách được phát hành, tôi nhận được khá nhiều ư kiến từ các độc giả, phần lớn là cựu chiến hữu QLVNCH. Họ đón nhận cuốn sách với tất cả tấm ḷng và sự xúc động, thương tiếc dành cho các anh hùng Vị Quốc Vong Thân. Họ chỉ coi phần đóng góp của Tổng Thống Thiệu như là một bài trong số các bài khác. Một số người, phần lớn là các cựu sĩ quan đă chịu những năm tháng nhọc nhằn trong các trại cải tạo Cộïng Sản, phản đối bài viết của cựu Tổng Thống Thiệu, nói rằng bài viết của Ông sẽ làm giảm giá trị của cuốn sách. Tôi lịch sự ghi nhận ư kiến của họ. May mắn được qua Hoa Kỳ từ năm 1975, tôi luôn luôn giữ niềm kính trọng với những chiến hữu bị kẹt lại. Số lượng mấy ngàn cuốn sách đă được phát hành trong thời gian qua giúp cho tôi một niềm vui tinh thần về quyết định của ḿnh.

Lịch sử VNCH có 3 vị lănh đạo quốc gia: Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm bị đàn em sát hại. Gia đ́nh trị và đàn áp Phật Giáo chỉ là cái cớ. Ông bị giết chỉ v́ muốn giữ độc lập cho miền Nam, không muốn có quân đội ngoại quốc trên đất nuớc ḿnh. Người thứ hai là cố Đại Tướng Dương Văn Minh. Dư luận về Ông th́ quá nhiều. Ông cô đơn chịu đựng cho đến ngày nhắm mắt. Tổng Thống Thiệu từ lúc qua Mỹ, sống trầm lặng, kín đáo, mặc cho dư luận, cộng đồng người Việt hải ngoại khen chê, thương ghét đủ điều. Cả ba Ông đều không để lại một hồi kư nào. Có lẻ đó cũng là một điều hay, biện minh về những việc ǵ đă qua chỉ gây thêm tranh luận mà chẳng thay đổi được định kiến của thế thái nhân t́nh.

Tôi có thói quen hay lưu giữ những bài viết về nền Đệ Nhị Cọng Ḥa. Cựu dân biểu Trần Ngọc Châu cũng đă nói trong buổi phỏng vấn dành cho báo Thời Luận vào dịp Tết Tân Tỵ: “Ông Thiệu là một nhà chính trị thông minh, khôn ngoan, kiên tŕ và đầy mưu lược. Ông đă đánh bại các tướng Minh, Đôn, Kỳ và tất cả những lănh tụ, nhân sĩ, đối lập thiệt và giả khác. Nếu Mỹ đă sử dụng các nhân vật trên để thao túng ông Thiệu th́ ông Thiệu cũng đă chứng tỏ với Mỹ là ông ấy có bản lănh và mưu lược vượt hẳn lên trên các nhân vật này”. Trong bài phỏng vấn ông Nguyễn Văn Ngân, cựu Phụ Tá Chính Trị cho Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu do nhà báo Phan Thanh Tâm thực hiện vào thượng tuần tháng 5-2001, có đoạn ông Ngân nói: “ Tổng Thống Thiệu theo tôi là người yêu nước, có lập trường quốc gia vững chắc, có khả năng, nhưng gặp hoàn cảnh khó khăn hầu như không thể nào xoay trở. Người ta chỉ thấy được cái vinh quang bề ngoài mà không thấy được cái đắng cay mà ông phải chịu đựng, sự đơn độc trong lănh đạo không thể chia sẻ với bất cứ ai ... Công luận đă kết án Tổng Thống Thiệu về sự sụp đổ của miền Nam và quy trách tất cả mọi tội lổi cho ông. Điều này dễ hiểu v́ trăm dâu đổ đầu tằm. Hai mươi lăm năm là quảng thời gian dài đối với đời người nhưng là quảng thời gian ngắn với lịch sử. Hiện c̣n nhiều việc chưa sáng tỏ, nhiều tài liệu chưa giải mật. Về phương diện trách nhiệm th́ người lănh đạo quốc gia cũng như thuyền trưởng một con tàu. Tàu ch́m do lổi của ai hay bất cứ lư do nào, thuyền trưởng phải là người rời tàu sau cùng hay chết theo tàu theo truyền thống Á Đông. Thành tan tướng phải chết th́ mới mong giải tỏa phần nào trách nhiệm.

Trong cuộc chiến, tôi chỉ là một sĩ quan trung cấp phục vụ trong các đơn vị chiến đấu, họa hoằn mới nh́n thấy Tổng Thống Thiệu trên TV. Năm 1970 mới được bắt tay ông một lần khi Ông thăm Căn Cứ Hải Quân Đà Nẳng. Qua Hoa Kỳ, tôi đâm ra triết lư lẩm cẩm, trách ḿnh trước khi trách người. Đổ lổi cho cấp lănh đạo về việc mất miền Nam là việc làm dễ dàng nhất mà chúng ta có thể làm được. Điều này giúp chúng ta giải tỏa khá nhiều uẩn ức tâm lư về vấn đề trách nhiệm. Các sử gia, báo chí Hoa Kỳ và các cơ quan tuyên truyền của nhà nước Bắc Việt đă thành công mỹ mản trong việc bôi bẩn các nhà lănh đạo miền Nam. Điều mai mỉa là từ 1945 cho đến nay, trong hoàn cảnh đau thương của lịch sử dân tộc, hai chế độ đă đem lại hạnh phúc và tự do tương đối cho nhân dân Việt Nam lại là nền Đệ Nhất và Đệ Nhị Cọng Ḥa.

Bây giờ, Ông đă mất, đem theo sự im lặng và những bí mật của những năm cuối cùng của nền Đệ Nhị Cọng Ḥa. Dù sao, hơn hai mươi triệu dân miền Nam cũng được sống thêm trong tự do gần mười năm. Bao nhiêu cuộc đời êm ấm đă trôi qua trong thời gian ấy. Bao nhiêu công danh sự nghiệp đă được khá nhiều “những con người may mắn” thủ đắc. Cũng như cố Đại Tướng Dương Văn Minh, Ông để lại di chúc hỏa thiêu thay v́ mai táng tại một nghĩa trang nào đó trên mảnh đất tạm dung Hoa Kỳ. Một ngày nào đó, hy vọng tro tàn của Ông sẽ trở về lại trên núi rừng Trường Sơn và ruộng đồng Cửu Long. Ông vẫn giử ḷng ḿnh đối với quê hương.


Ông Nguyễn Mạnh Trí là người tổng hợp cuốn sách “NGUYỄN KHOA NAM”


Thái Dương_NMT