 Lê Bá Thông Năm ngoái khi mùa hè vừa bắt đầu có ảnh hưởng đến khí hậu vùng Hoa Thịnh Đốn với những cơn gió nóng, oi bức thổi lên từ miền nam, trong một buổi sáng sớm, khi mặt trời chưa mọc trên rặng cây thông trước sân nhà, tôi đang ngồi viết một truyện ngắn hồi kư trong khi tiếng nước róc rách từ chậu cá nghe thật rơ trong căn pḥng làm việc của tôi. Tâm tư đang vấn vương với ḍng tư tưởng được trải dài trên khung kính “monitor” của máy “computer” về kỷ niệm quá khứ, tôi bỗng dừng lại, ư tưởng chợt đến với tôi khi ngón tay gơ lên “key board” những chữ “Tỵ nạn t́m Tự Do”. Tôi ngừng tay, quay người nh́n về phía chiếc bàn thờ Tổ quốc của tôi, nơi mà tôi đă cầu nguyện và t́m chút thảnh thơi trong tâm hồn sau một ngày lao động mệt mơi hơn mười bảy năm qua khi dọn về ở tại căn nhà này. Trên bàn thờ, ngay ở giữa, nằm phía trước và dưới khung h́nh nước Việt Nam, tượng trưng cho ư nguyện mong ước Tự Do cho quê hương dấu yêu là bức tượng bán thân màu trắng làm bằng thạch cao của Nữ Thần Tự Do, đang dịu hiền nh́n tôi. Một cảm hứng khi nghĩ đến ngày kỷ niệm độc lập của Hiệp Chủng quốc sắp sửa đến trong hai tuần lễ, làm tôi vội vàng “save” truyện ngắn tôi đang viết và mở ra một “file” mới rồi bắt đầu để ư thơ đang dâng tràn theo niềm cảm xúc, hiện lên trên khung kính. Sau gần hai giờ đồng hồ nắn nót, lựa chọn âm từ cho đúng với ư nguyện và tâm t́nh của ḿnh, tôi đă hoàn tất một bài thơ “sonnet” 14 ḍng, viết về chiếc chuông Tự Do “Liberty Bell” của dân tộc Hoa kỳ đang trưng bày tại Philapelphia thuộc tiểu bang Pennsylvania: 
Liberty Bell, you’re standing alone.
Một tuần lễ sau, trước ngày 4 tháng 7, ngày kỷ niệm lễ độc lập Hoa kỳ, tôi gửi “Email” và đính kèm bài thơ này với vài lời chúc tụng và thăm hỏi đến những người bạn Mỹ thân t́nh đă quen biết tại Việt Nam hoặc từ ngày đến định cư tại Virginia trong gần 23 năm qua. Tôi vô cùng thích thú khi nhận được nhiều “Email” và điện thoại trả lời, khen ngợi về bài thơ cũng có, khuyến khích và cảm kích cũng nhiều. Tuy nhiên có một điều làm tôi ngạc nhiên không ít đó là việc mọi người đều cám ơn tôi đă nhắc nhở họ về sự may mắn của bản thân những người bạn này về cuộc sống Tự Do mà người Mỹ đă được diễm phúc, may mắn và phước lành vui hưởng trong hơn hai thế kỷ vừa qua khi Hiệp Chủng quốc tuyên bố Tự Do và Độc Lập vào năm 1776. Những bằng hữu Hoa kỳ này đă viết: “Đôi lúc chúng tôi v́ cuộc sống vội vă, lo lắng làm những công việc nhiều áp lực hằng ngày mà quên nghĩ rằng chúng tôi đă và đang vui sống trong Tự Do v́ cho đây là điều đương nhiên, một món quà của Thượng đế đă ban phước cho chúng tôi” và rồi họ kết luận: “We have taken for granted and forget that we had to earn it.” Sự thú thật và điều nhận xét này làm cho tôi suy nghĩ mông lung và niềm bâng khuâng buồn bă chiếm ngự hồn tôi nhiều tháng ngày sau đó. Đôi lúc nhân loại đă không nhận thức được giá trị của hai chữ Tự Do v́ chưa khi nào bị tước đoạt Tự Do, một quyền sống mà đấng Tạo hóa đă giành cho kẻ mà Người đă sáng tạo nên. Chỉ khi nào phải sống trong nhục nhă, bị kềm kẹp, áp bức không được hưởng quyền làm người, mất Tự Do, nhân loại mới thấy giá trị của hai chữ Tự Do, một giá trị siêu h́nh, cao quí mà không một chính quyền, tập thể, cá nhân hay đảng phái nào có thể phủ nhận được. Trong một buổi sáng nhiều sương mù đọng trên lá cây như những giọt nước mắt của Đất Trời... tôi chạnh ḷng nghĩ đến những thuyền nhân Việt bạc phước, bỏ xác giữa biển khơi trên đường tỵ nạn: Chuyến hải tŕnh vượt biển t́m Tự Do Văng vẳng nghe bên tai tiếng reo ḥ Bầy thảo khấu phá tan đời góa phụ...
Đoạn thơ trên đây của tôi chỉ nói lên phần nào nỗi đoạn trường của các thuyền nhân Việt Nam và cái giá quá đắt phải trả khi vượt biển đi t́m Tự Do và lánh nạn Cộng sản. Hàng ngàn người dân vô tội Việt Nam, ĺa bỏ nơi chôn nhau cắt rún, mồ mả tổ tiên, bỏ lại sau lưng tất cả những ǵ quí giá nhất trong đời, chen chúc nhau dưới khoang thuyền chật hẹp, dật dờ đau khổ trên biển khơi đầy sóng gió, chỉ v́ một lư do duy nhất: “T́m lại Tự Do đă bị tước đoạt khi quê hương dấu yêu bị mất vào tay độc tài đảng trị”. Biển Đông đă trở thành mồ chôn của các người Việt yêu chuộng Tự Do, thân xác rữa nát làm mồi ngon cho cá mập; đàn bà, con gái đă là nạn nhân đau thương bị lũ thủy tặc Thái Lan hảm hiếp trên những hải tŕnh t́m đất mới, nơi có tượng Nữ Thần Tự Do đang thắp sáng ngọn đuốc thiêng, hướng dẫn đường cho đàn con t́m Tự Do về vùng đất hiền ḥa, đầy t́nh thương.
Tự Do không thể mua bằng vật chất hoặc dùng bạo lực để chiếm đoạt hay đàn áp v́ đây là một giá trị tinh thần vô giá, được Tạo hóa đặc ân gắn liền với cơ thể, năo bộ, tâm tư, tế bào khi con người mới vừa cất tiếng khóc chào đời. Hăy nhớ đến sự chính yếu và đích thực của lư do tại sao chúng ta rời bỏ quê cha đất tổ trong ngày Quốc hận để cảm thông và tiếp tay với những người c̣n phải sống dưới chế độ độc tài khắp nơi trên thế giới và đă xả thân cho chính nghĩa, đấu tranh giành Tự Do cho chính họ.
Lê Bá Thông |