Trọn Vẹn

Trong Giây Phút Này

Nguyên tác: The Power of Now

A Guide to Spiritual Enlightenment

của Eckhart Tolle

Dương Gia Phỏng Dịch

CHƯƠNG VIII

NHỮNG MỐI QUAN HỆ SÁNG SUỐT

Hãy bước vào hiện tại

Tôi vẫn thường nghĩ chỉ có giác ngộ khi có tình yêu trong mối quan hệ giữa một người đàn ông và một người đàn bà. Có phải chỉ như thế chúng ta mới trở lại trạng thái toàn vẹn không? Làm sao cuộc đời chúng ta có thể đầy đủ nếu không có sự việc đó?

Bạn đã kinh nghiệm sự việc này chưa? Sự việc này đã có xẩy ra cho bạn chưa?

Chưa. Nhưng tôi nghĩ không thể khác được. Tôi biết sẽ xẩy ra như vậy.

Nói cách khác, bạn đang chờ một biến cố đến giải thoát bạn. Có phải đó là sự sai lầm chúng ta đã nói đến không? Bạn không thể giải thoát ở nơi nào khác hơn và lúc nào khác hơn là ngay tại đây và trong giây phút này.

Thầy nói “được giải thoát ở ngay tại đây và trong giây phút này” có nghĩa là gì? Tôi thật không hiểu. Tôi cũng chưa hiểu “được giải thoát” nghĩa là gì.

Nhiều người chạy theo thú vui vật chất hoặc thỏa mãn dục vọng tâm lý dưới nhiều hình thức. Họ nghĩ có thế họ mới hạnh phúc, hết sợ hay hết cảm thấy thiếu thốn. Hạnh phúc có thể xem như một cảm giác cực mạnh khi tận hưởng một thú vui vật chất, khi bạn tự tin hơn vì tâm lý được thỏa mãn. Như thế là đi tìm sự cứu vớt từ trạng thái thiếu thốn. Bao giờ cũng vậy, vui thú nào đạt được rồi cũng không thể kéo dài. Cho nên bạn cứ muốn đưa trạng thái đầy đủ hay thỏa mãn này vào một điểm tưởng tượng trong tương lai, không phải tại đây và bây giờ. “Khi tôi được cái này và không vướng mắc cái khác, tôi sẽ hạnh phúc.” Tâm trạng này gây ra ảo tưởng bạn sẽ được giải thoát trong tương lai.

Thật ra, giải thoát là tình trạng hoàn toàn đầy đủ, an bình và sống động. Lúc đó, bạn là con người thật của bạn, lúc đó bạn cảm nhận được toàn điều tốt không đối nghịch. Đó là niềm hân hoan hiện hữu không trông chờ vào ngoại vật. Cảm giác được giải thoát không chỉ tạm thời thoáng qua mà là một hiện diện trường cửu. Trong ngôn ngữ thần học, được giải thoát là được biết Thượng Đế không phải như một thực thể bên ngoài mà như tinh hoa của chính mình. Được giải thoát thực sự là được biết mình là thành phần của cõi không có thời gian không có hình thể, của sự sống duy nhất từ đó vạn vật phát sinh.

Được thực sự giải thoát là một trạng thái thoát khỏi tư tưởng liên tục, khỏi tiêu cực, và nhất là khỏi vướng mắc vào quá khứ và tương lai. Lý trí bảo bạn không thể đi từ đây sang đó. Phải có chuyện gì xẩy ra, hoặc phải trở thành một nhân vật nào thì lúc ấy bạn mới được giải thoát, được mãn nguyện. Nói tóm lại, lý trí bảo bạn cần có thời gian, cần khảo sát, phân loại, hành động, đạt mục đích, “trở thành”, hay hiểu một điều gì rồi mới được giải thoát. Thời gian được coi như một phương tiện cứu vớt, trong khi thực sự nó lại là trở ngại lớn nhất. Bạn nghĩ rằng không thể nào đạt tới nơi đó từ chốn này với con người hiện nay vì bạn còn bất toàn và thiếu khả năng. Nhưng thật sự bạn chỉ có thể đến đó từ nơi này và ngay bây giờ, khi bạn nhận thức được rằng bạn đã ở đó rồi. Bạn tìm được Thượng Đế khi hiểu được rằng bạn không cần đi tìm Thượng Đế. Cho nên không có đường nào là đường duy nhất đưa đến sự cứu vớt. Hoàn cảnh nào cũng được, không cần phải là một hoàn cảnh đặc biệt nào. Tuy nhiên, chỉ có một điểm phải đi qua: đó là hiện tại. Không thể có cứu vớt bên ngoài giây phút này. Bạn đang lẻ loi và không có bạn? Hãy bước vào hiện tại từ hoàn cảnh đó. Bạn đang có quan hệ với một người? Hãy bước vào hiện tại từ hoàn cảnh đó.

Bạn không thể làm gì hơn hay đạt điều gì để được cứu vớt mà chỉ cần hiện diện trọn vẹn trong giây phút này. Lý trí quen nghĩ cái gì có giá trị đều nằm trong tương lai, nên điều này hơi khó hiểu. Bất kể bạn đã làm gì trong quá khứ hoặc bất kể ai đã làm gì bạn, cũng không thể ngăn cản bạn chấp nhận và chú tâm vào hiện tại. Chuyện này bạn không thể làm trong tương lai. Hoặc bạn làm ngay lúc này hoặc không làm, thế thôi.

§

Quan hệ yêu/ghét

Cho đến khi nào bạn biết hiện diện thì mối quan hệ nào, nhất là những mối tình, cũng đều sai lầm. Trong khi bạn đang yêu thì những mối tình này có vẻ tuyệt vời. Nhưng khi càng ngày càng nhiều cãi vã, mâu thuẫn, bất mãn, v.v… thì không còn gì tuyệt vời nữa và tình yêu biến đổi nhanh chóng thành một thứ tình cảm yêu/ghét lẫn lộn. Lúc ấy thì chỉ còn xỉ vả và thù nghịch. Tình trạng này được xem là bình thường. Rồi mối quan hệ giao động giữa yêu và ghét trong vài tháng hay vài năm, khiến bạn vừa vui sướng vừa đau khổ. Nhiều cặp gần như bám chặt lấy những chu kỳ thương/ghét này vì nhờ thế mà họ trở nên sống động hơn. Khi nào không còn quân bình và chu kỳ tiêu cực xẩy ra thường xuyên và mãnh liệt hơn thì chỉ ít lâu sau mối tình đổ vỡ.

Bạn tưởng rằng nếu loại bỏ được những chu kỳ tiêu cực thì mối quan hệ sẽ cải thiện. Nhưng tiếc thay, điều này không xẩy ra được. Hai đối cực dựa vào nhau, không thể có cực này mà bỏ cực kia. Trong tích cực đã có tiêu cực chưa thể hiện. Thật ra cả hai là hai khía cạnh của cùng một sai lầm. Ở đây, tôi muốn nói đến những mối tình lãng mạn, không phải những mối tình chân thật, trong đó không có đối nghịch vì nó bắt nguồn từ bên ngoài tư tưởng. Tình yêu ở trạng thái liên tục hãy còn rất hiếm, hiếm như những người có ý thức. Bạn có thể có những thoáng tình yêu khi khoảng trống không xen vào giữa dòng tư tưởng.

Dĩ nhiên, người ta dễ nhận diện khía cạnh tiêu cực và sai lầm của một mối tình hơn là khía cạnh tích cực. Đồng thời, bạn cũng dễ nhận ra nguồn tiêu cực ở đối phương hơn là ở chính mình. Sự tiêu cực biểu lộ dưới nhiều dạng: độc quyền chiếm hữu, ghen tị, uy lực, oán hận giữ trong lòng, lúc nào cũng muốn mình có lý, vô ý tứ, chỉ quan tâm đến mình, đòi hỏi và lôi kéo tình cảm, thích tranh biện, phê bình chỉ trích, quy trách nhiệm, tấn công, giận dữ, hay trả thù những đau khổ do cha hay mẹ đã gây ra.

Về phía tích cực, bạn tương tư đối tượng tình yêu. Lúc đầu trạng thái này rất thỏa mãn và bạn cảm thấy rất sống động. Cuộc đời tự dưng đầy ý nghĩa vì có người cần bạn, khát khao được gần bạn và khiến bạn tự thấy mình đặc biệt. Rồi bạn cũng đối đáp lại như vậy. Khi hai người yêu nhau, bạn cảm thấy đầy đủ. Cảm giác có thể mạnh đến độ cả thế giới chung quanh mất hết ý nghĩa.

Tuy nhiên, bạn cũng nhận ra rằng trạng thái này mang ít nhiều tính chất đòi hỏi và níu kéo. Bạn không thể thiếu vắng đối tượng vì người kia tác động trên bạn như một loại ma túy. Cứ tưởng tượng vắng đối tượng đã khiến bạn ganh tị, độc chiếm, hay muốn đổ lỗi, buộc tội – chỉ vì bạn sợ mất. Nếu đối phương bỏ đi thật thì trong lòng bạn sẽ đầy thù hận, đau buồn, và tuyệt vọng. Còn đâu tình yêu? Có thể nào tình yêu biến đổi sang trạng thái đối nghịch trong giây lát không? Trước đấy có phải là tình yêu không hay chỉ là níu kéo?

Thói quen và đi tìm sự toàn vẹn

Tại sao chúng ta lại có thói quen gắn bó với một người khác?

Rất nhiều người đi tìm tình yêu lãng mạn vì nó có thể giúp họ thoát khỏi cảm giác thiếu thốn và sợ hãi phản ảnh thân phận con người ở trạng thái u mê tội lỗi. Trạng thái này có một khía cạnh vật chất và một khía cạnh tâm lý.

Ở bình diện thân vật chất, rõ ràng là bạn không toàn vẹn và sẽ không bao giờ toàn vẹn. Hoặc bạn là đàn ông hay đàn bà, nghĩa là phân nửa của cái nguyên vẹn. Sở dĩ có sự thu hút giữa đàn ông và đàn bà là vì con người muốn nguyên vẹn trở lại. Gần như có một thôi thúc để kết hợp với năng lượng ở cực đối nghịch. Đòi hỏi thể xác này bắt nguồn từ tâm linh. Người ta mong mỏi chấm dứt tình trạng nhị nguyên để trở về với sự toàn vẹn. Giao hợp thể xác đưa bạn đến gần trạng thái này nhất. Nó là một kinh nghiệm thỏa mãn nhất, nhưng cũng chỉ là một thoáng hạnh phúc, một cái nhìn thoáng qua vào sự trọn vẹn. Nếu như dùng nó để thoát khổ thì cũng chỉ chấm dứt được tình trạng nhị nguyên ở mặt hình thể mà thôi. Bạn thoáng nhìn thấy thiên đàng nhưng không được ở đó lâu mà rồi lại phải trở về một thân xác lẻ loi.

Ở mặt tâm lý, cảm giác thiếu thốn lại càng mạnh hơn nữa. Nếu bạn còn đồng hóa với tư tưởng thì tất nhiên “cái tôi” của bạn còn lệ thuộc ngoại cảnh, nghĩa là bạn còn tìm cá tính của mình ở những vật không liên quan đến con người thật của bạn: địa vị trong xã hội, tài sản, hình dáng bên ngoài, thất bại, thành công, tín ngưỡng, v.v… “cái tôi” giả do tư tưởng tạo ra (phàm ngã) không tự tin và luôn luôn đi tìm cái gì mới lạ để bám lấy và có lý do tồn tại. Nhưng không có gì thỏa mãn nó lâu dài. Có làm gì thì nó vẫn sợ hãi, vẫn cảm thấy thiếu thốn.

Nhưng rồi một mối quan hệ đặc biệt đến với bạn. Mọi vấn đề của phàm ngã dường như được giải quyết. Những vật trước kia củng cố “cái tôi” của bạn nay trở thành vô nghĩa. Bây giờ bạn chỉ chú tâm đến một điểm. Điểm này, người mà bạn đang tương tư, đem ý nghĩa cho đời bạn và nhờ nó bạn định nghĩa mình là ai. Bạn không còn là một mảnh nhỏ trong vũ trụ vô tình. Thế giới của bạn đã có trung tâm: đó là người bạn yêu. Thoạt đầu, sự kiện trung tâm này nằm ở thế giới bên ngoài không đáng kể vì điều quan trọng là bạn không còn cảm giác thiếu thốn, sợ hãi và bất toại. Hay là chúng vẫn còn đấy? Những cảm giác này đã tiêu tan hay vẫn tồn tại bên dưới một thực trạng hình như tốt đẹp?

Nếu trong những mối quan hệ, bạn chứng nghiệm cả “tình yêu” lẫn tình cảm đối nghịch như mâu thuẫn, bạo hành, v.v… thì chắc chắn bạn đang lầm lẫn tự ái và níu kéo với tình yêu. Bạn không thể yêu một người lúc này rồi đả kích người đó lúc khác. Tình yêu chân thật không có đối nghịch. Nếu có thì không phải là tình yêu mà chỉ là “cái tôi” càng muốn được vuốt ve chiều chuộng. Tạm thời, người kia thỏa mãn đòi hỏi này vì “cái tôi” dùng tình trạng này để thay thế sự giải thoát và trong ít lâu bạn cảm thấy như thực sự được giải thoát.

Nhưng rồi đến lúc người kia sẽ không thỏa mãn đòi hỏi của bạn được nữa, hay đúng hơn không thỏa mãn “cái tôi” của bạn được nữa. Những cảm giác sợ hãi, đau đớn và thiếu thốn, những phần tử nội tại của ý thức vị kỷ, được quan hệ tình yêu che lấp nay lại hiện ra. Như ở mọi trường hợp ghiền, khi có thuốc bạn lâng lâng bay bổng, nhưng rồi lúc thuốc hết hiệu nghiệm và cảm xúc đau đớn trở lại và bạn càng cảm nhận chúng mãnh liệt hơn trước. Bấy giờ bạn nhận thấy chính đối phương đã gây nên những cảm xúc này. Nghĩa là bạn hướng những cảm xúc này ra bên ngoài và đả kích đối phương kịch liệt vì bạn đang đau khổ. Hành động này có thể khơi dậy nỗi đau khổ ở đối phương và nàng/chàng phản ứng lại. Tới đây, “cái tôi” vô ý thức của bạn vẫn hy vọng có thể trừng phạt đối phương để nàng/chàng thay đổi thái độ và tiếp tục che lấp nỗi khổ đau của bạn.

Ghiền là từ chối đối diện với và vượt khỏi nỗi khổ của bạn. Trạng thái ghiền nào cũng khởi đầu và kết thúc bằng đau khổ. Bạn ghiền thứ gì – dù là rượu, đồ ăn, ma túy hợp pháp hay bất hợp pháp, hoặc một người cũng là dùng một vật hay một người để che dấu nỗi khổ của bạn. Cho nên, khi cảm giác ngây ngất ban đầu đã qua, những quan hệ thân thiết thường mang nhiều khổ đau. Chúng không gây khổ mà đưa nỗi khổ bên trong bạn ra ngoài ánh sáng. Loại ghiền nào cũng qua tiến trình này. Tới một lúc,“ thuốc ghiền” không còn hiệu nghiệm nữa rồi bạn càng đau khổ hơn trước.

Đó là một trong những lý do khiến người ta muốn lẩn tránh hiện tại và đi tìm giải thoát ở tương lai. Khi chú tâm vào hiện tại, họ phải đối diện trước tiên với cái khổ và điều này khiến họ sợ. Phải chi họ hiểu được rằng một khi hiện diện trong hiện tại, thì họ đạt ngay được uy lực làm tiêu tan phiền não, quá khứ và ảo tưởng. Phải chi họ hiểu được rằng họ rất kề con người thật của họ, rất kề Thượng Đế.

Trốn tránh quan hệ để lẩn trốn cái khổ cũng không phải là giải đáp. Cái khổ lúc nào cũng còn đó. Vài ba mối quan hệ đổ vỡ trong ít năm có thể giúp bạn tỉnh thức hơn là ba năm sống lẻ loi trên một hoang đảo hay khép kín trong một căn phòng. Tuy nhiên, nếu bạn hiện diện mãnh liệt trong trạng thái cô đơn thì bạn vẫn có thể thức tỉnh.

§

Từ những mối tình mê đắm đến những mối tình sáng suốt

Có thể nào biến đổi một mối quan hệ mê đắm thành chân thật được không?

Được chứ. Bằng cách hiện diện và càng ngày càng chuyên tâm nhiều hơn vào hiện tại. Dù bạn sống một mình hay với người nào, điểm này vẫn là then chốt. Hãy để tình yêu nẩy nở. Ánh sáng hiện diện phải đủ mạnh để bạn không bị người suy tưởng hay cái thân khổ xâm nhập và tưởng lầm mình là chúng. Hiểu rằng mình là hiện hữu bên dưới người suy tưởng, là vắng lặng bên dưới những tư tưởng ồn ào, là tình yêu và hân hoan bên dưới cái khổ, thì kiến thức này sẽ giải thoát và thức tỉnh bạn. Không gắn liền mình với thân khổ là đem sự hiện diện đến cái khổ và chuyển hóa nó. Không đồng hóa với tư tưởng là yên lặng quan sát tư tưởng và hành động của mình, nhất là những thói quen cố hữu và những vai trò quen thuộc nhàm chán của “cái tôi”.

Bạn có ngưng đầu tư “cái tôi” vào dòng tư tưởng thì nó mới mất đi tính tự động, nghĩa là trên căn bản nó sẽ ngừng phê phán một cách máy móc, chống đối hiện hữu, gây mâu thuẫn, tạo bi kịch và gây thêm khổ. Thật vậy, một khi không còn phê bình chỉ trích để chấp nhận hiện tại, thì bạn thoát ra khỏi dòng tư tưởng và dành chỗ cho tình yêu, hân hoan, an bình. Trước hết, bạn không còn tự chỉ trích rồi không còn phê bình đối phương. Xúc tác lớn nhất để biến đổi một mối quan hệ là hoàn toàn chấp nhận đối phương, là không thấy cần thay đổi người này. Thoát khỏi “cái tôi” là thế. Không còn đấu trí, không còn níu kéo lấy nhau. Không còn nạn nhân, cũng không còn thủ phạm. Không còn người buộc tội, cũng như không còn kẻ bị buộc tội. Cũng không còn dựa dẫm vào nhau, không còn bị lôi cuốn vào sự vô ý thức của nhau và tiếp tục nuôi dưỡng tình trạng này. Hoặc bạn và đối phương sẽ chia tay trong tình thương, hoặc cùng nhau bước sâu vào hiện tại, vào hiện hữu. Thật là giản dị, phải không bạn? Đúng thế.

Yêu là một trạng thái hiện hữu. Tình yêu không ở ngoài mà ở sâu kín trong bạn. Bạn không mất được tình yêu và nó cũng không rời xa bạn được. Nó không dựa vào sự vật nào ở thế giới bên ngoài. Trong sự hiện diện vắng lặng, bạn có thể cảm nhận được thực trạng vô hình và phi thời gian của chính mình. Bạn cũng có thể cảm nhận được sự sống đó trong mọi người và mọi vật. Cứ nhìn xa hơn bức màn hình thể và sự chia cách thì sẽ nhận thức được đồng nhất và tình yêu.

Thượng Đế là gì? Là sự sống duy nhất bất diệt trong mọi sinh vật. Yêu là gì? Là cảm nhận sự sống đó hiện diện sâu kín trong bạn và trong mọi vật. Cho nên mọi tình yêu đều là tình yêu của Thượng Đế.

§

Như ánh sáng mặt trời, tình yêu không lựa chọn, không thiên vị với ai. Nó không chiếm độc quyền vì độc chiếm không phải là tình yêu của Thượng Đế mà là tình yêu của “cái tôi”. Tuy nhiên, sức mạnh của tình yêu chân thật không đồng đều. Có người phản ảnh tình yêu của bạn rõ ràng và mãnh liệt hơn người khác và nếu người này cũng yêu bạn, thì hai người cùng chia sẻ tình yêu. Quan hệ giữa bạn và vợ/chồng của bạn không khác gì quan hệ giữa bạn và bất cứ người nào ngồi trên xe buýt, hoặc giữa bạn và một con chim, bạn và một cái cây, một bông hoa. Chỉ khác là tình yêu mãnh liệt hay nhẹ nhàng tùy theo cảm xúc của bạn.

Ngay trong một mối tình mê đắm cũng có lúc một cái gì thực ngời sáng lên, cái gì không thuộc những đòi hỏi gắn bó của bạn, khi lý trí của bạn và đối tượng tạm nghỉ và thân khổ tạm lui về tiềm ẩn. Mỗi khi có giao hợp thể xác, khi bạn hay vợ/chồng bạn chứng kiến cảnh mầu nhiệm của một đứa trẻ chào đời, khi bạn giáp mặt với cái chết, lâm trọng bệnh, hoặc bất cứ biến cố nào làm giảm uy lực của tư tưởng thì tình trạng này đều xẩy ra. Lúc ấy, sự hiện hữu của bạn tàng ẩn dưới dòng tư tưởng, liền phát hiện và tạo nên một mối quan hệ chân thật.

Quan hệ một cách chân thật là thông cảm, là nhận thức được sự đồng nhất, là yêu. Trạng thái này thường không kéo dài nếu bạn không đủ hiện diện để đẩy lui dòng tư tưởng và những hoạt động của nó. Một khi bạn trở lại đồng hóa với tư tưởng thì sẽ không còn là bạn nữa mà chỉ là một hình ảnh trong tâm trí. Bạn lại đóng nhiều vai trò để thỏa mãn đòi hỏi của “cái tôi”, lại là tư tưởng ngụy trang làm con người quan hệ với một dòng tư tưởng khác và đóng bi kịch “tình yêu”.

Dù có những thoáng tình yêu chân thật, tình yêu không thể phát triển nếu bạn không gạt bỏ được mọi sự đồng hóa với tư tưởng, không hiện diện đủ để thân khổ tan biến, hoặc không hiện diện như một người quan sát. Chỉ có thế thì thân khổ mới không chế ngự được bạn và không hủy diệt được tình yêu.

Quan hệ, một phương pháp tu tập tâm linh

Liên hệ nam nữ hiện nay phản ảnh cơn khủng hoảng nhân loại đang phải đối diện vì ý thức vị kỷ và tất cả những cơ cấu xã hội, chính trị và kinh tế do nó tạo dựng bị nguy cơ sụp đổ. Vì con người càng ngày càng gắn liền với tư tưởng, nên phần lớn những mối quan hệ không còn bắt nguồn từ hiện hữu, mà lại đầy mâu thuẫn và vấn đề tạo nên khổ não. Ngày nay, biết bao người sống độc thân hay ở vậy nuôi con, không tài nào xây dựng nổi một mối quan hệ thân mật. Cũng có thể vì họ không muốn lập lại thảm kích của những quan hệ cũ. Nhiều người khác đi từ mối tình này sang mối tình khác, từ chu kỳ vui/khổ này sang chu kỳ khác để tìm thỏa mãn qua sự quan hệ với cực năng lượng đối nghịch. Nhiều người khác tiếp tục một mối tình sai lầm vì con cái, vì muốn được yên ổn, vì thói quen, vì sợ cô độc, vì như thế là một giàn xếp thỏa đáng cho đôi bên, hay kỳ lạ hơn nữa ngay cả vì họ thích được kích thích bởi bi kịch và phiền não.

Nhưng trong cơn khủng hoảng nào cũng có nguy hiểm và cơ hội. Nếu mối quan hệ tăng năng lượng, phóng đại những thói quen của tư tưởng vị kỷ và khơi động thân khổ, thì sao bạn không chấp nhận sự kiện này mà lại lẩn tránh? Sao không hợp tác với nó mà lại lẩn tránh hay tiếp tục chạy theo cái bóng của một người bạn đường lý tưởng để giải quyết những vấn đề của bạn hoặc để thỏa mãn ước vọng? Trong mỗi cơn khủng hoảng, bạn chỉ nhìn thấy có cơ hội khi đã nhìn nhận và chấp nhận những sự kiện liên quan đến hoàn cảnh. Còn phủ nhận, lẩn tránh chúng hay mong chúng khác đi thì là bạn để vuột mất cơ hội và tự giam mình trong hoàn cảnh đó. Rồi tình trạng cứ như vậy hay càng ngày càng thêm tệ.

Một khi đã nhìn nhận và chấp nhận sự kiện thì như đã phần nào thoát khỏi được chúng rồi. Chẳng hạn, nếu như bạn biết có sự bất đồng và trụ trong cái biết đó thì một yếu tố mới sẽ xen vào và sự bất đồng sẽ chuyển hóa. Khi biết tâm của mình không yên thì cái biết tạo một khoảng không gian vắng lặng quanh sự bất an của bạn và chuyển hoá nó thành sự an bình. Bạn không làm được gì với những biến chuyển bên trong vì không thể tự chuyển hóa và chắc chắn là không thay đổi được đối tượng của bạn. Bạn chỉ có thể tạo một khoảng không gian để ở đó có sự chuyển hóa, để ân phước và tình yêu bước vào.

§

Cho nên khi nào mối tình của bạn không thành công, khiến bạn và đối phương điên lên, thì nên vui mừng. Cái gì ở sâu trong ý thức được đem ra phơi bày ngoài ánh sáng. Đó là cơ hội tốt để bạn được giải thoát. Trong từng giây từng phút hãy nắm lấy kiến thức của giây phút đó, nhất là kiến thức của nội tâm. Nếu bạn tức giận, hãy biết là mình tức giận. Nếu bạn ghen ghét, chống chế, tranh luận, muốn mình đúng, nếu bên trong bạn như một đứa bé đòi được yêu thương và để ý, hoặc bạn đang đau khổ vì bất cứ lý do gì – dù là cái gì, bạn cũng nên biết thực tại của giây phút đó và nắm giữ cái biết đó. Mối tình của bạn bấy giờ trở thành Sadhana, một phương pháp tu tập tinh thần. Nếu bạn quan sát hành động vô ý thức của đối phương thì hãy biết vậy và đừng phản ứng. Vô ý thức và kiến thức không cộng sinh được lâu, ngay cả khi kiến thức chỉ ở người đối diện mà không ở người hành động vô ý thức. Động lực của hận thù và đả kích không chịu nổi sự hiện diện của tình yêu. Nếu bạn phản ứng lại sự vô ý thức của đối phương, thì chính bạn cũng sẽ trở thành vô ý thức. Nhưng nếu bạn kịp thời nhớ phải tìm hiểu phản ứng của mình thì chưa hề gì.

Nhân loại bị bắt buộc phải tiến hóa vì đó là cơ hội duy nhất để nòi giống trường tồn. Sự kiện này ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của đời bạn, và đặc biệt là đến những mối quan hệ mật thiết. Chưa bao giờ lại có nhiều vấn đề và mâu thuẫn trong những mối quan hệ như hiện nay. Như bạn thấy, một mối quan hệ không thể khiến bạn hạnh phúc hay mãn nguyện. Nếu bạn cứ tiếp tục dùng nó để đeo đuổi mục đích giải thoát thì bạn sẽ luôn luôn thất vọng. Nhưng nếu bạn chấp nhận rằng nó sẽ giúp bạn ý thức thì quan hệ sẽ cứu bạn thoát, thì bạn sẽ đồng điệu với ý thức cao cả muốn biểu lộ trong thế giới này. Những kẻ còn bám lấy thói quen cũ sẽ còn phải chịu thêm nhiều đau khổ, bạo hành, hỗn loạn và điên dại.

Tôi nghĩ rằng phải có hai người mới biến đổi được một mối tình thành một phương pháp tu tập tâm linh. Chẳng hạn, người chồng của tôi cứ có thói ghen tuông và muốn điều khiển tôi. Nhiều lần, tôi đã nói rõ cho chàng biết, nhưng chàng vẫn không sao nhận ra được điều này.

Phải cần bao nhiêu người thì bạn mới đổi được cuộc đời mình thành một pháp tu tinh thần? Nếu chồng bạn không cộng tác thì cũng không hề gì. Thế giới có trở nên lành mạnh, có ý thức cũng chỉ qua bạn thôi. Bạn không cần phải chờ cả thế giới lành mạnh, hoặc người nào có ý thức rồi bạn mới giác ngộ. Như thế thì bạn sẽ phải chờ muôn kiếp. Đừng buộc tội lẫn nhau là không có ý thức. Khi bạn bắt đầu tranh luận là đã đồng hóa với một lập trường và đang biện hộ cho cả lập trường này lẫn “cái tôi” của bạn rồi. “Cái tôi” lại nắm quyền lãnh đạo và bạn lại mất ý thức. Có nhiều lúc bạn nên bàn cãi về lối cư xử của chồng bạn và nếu bạn rất chú ý, rất hiện diện, thì có thể làm như vậy mà không đem “cái tôi” vào, mà không đổ lỗi, buộc tội hay khiến chàng cảm thấy mình sai lầm.

Khi đối phương xử sự vô ý thức thì đừng nên chỉ trích. Phê bình là lầm hành động vô ý thức của một người với người đó, hoặc là phóng sự vô ý thức của mình vào một người khác và lầm tưởng tình trạng này là người đó. Không phán đoán không có nghĩa là không nhận ra được hành vi sai lầm và vô ý thức, mà là xử sự như một người hiểu biết thay vì như một người chỉ biết phản ứng hay phê bình. Lúc đó, hoặc bạn không còn phản ứng, hoặc bạn vẫn phản ứng, nhưng đồng thời vẫn thông suốt mọi sự việc, vẫn tạo một khoảng không để phản ứng được hiện hữu và được quan sát. Là người hiểu biết, bạn tạo một khoảng không gian thương yêu để vạn vật được hiện hữu trong đó. Đó là xúc tác lớn nhất đưa đến sự chuyển hóa. Nếu bạn thực hành pháp này thì người vợ/chồng không thể sống với bạn mà không ý thức được.

Nếu cả bạn và người vợ/chồng cùng chấp nhận để mối quan hệ giữa hai người trở thành một pháp tu tập tinh thần thì càng hay. Hai người có thể bầy tỏ với nhau những tư tưởng và cảm xúc ngay khi chúng xuất hiện, hoặc ngay khi có phản ứng. Như vậy sẽ không còn khoảng không gian nào để một tư tưởng hay cảm xúc không được biểu lộ, không được nhìn nhận, để chúng có thể làm độc và phát triển. Hãy tập bầy tỏ cảm xúc của bạn mà không đổ lỗi cho ai. Hãy tập lắng nghe đối phương với thái độ cởi mở và không bào chữa. Hãy dành một khoảng không gian để vợ/chồng có thể bầy tỏ cảm xúc và tư tưởng của mình. Hãy hiện diện. Buộc tội, bào chữa, đả kích, những thói quen đó chỉ để bảo vệ, thỏa mãn, hoặc làm cho “cái tôi” mạnh thêm, và trở nên thừa thãi. Phải biết dành một khoảng không gian cho bạn và người chung quanh để tình yêu có thể nẩy nở. Một khi bạn đã loại bỏ hai yếu tố chính nguy hại đến mối quan hệ: bạn không còn đồng hóa với lý trí và tư tưởng nên thân khổ đã chuyển hóa; và đồng thời, người bạn/chồng của bạn cũng trải qua tiến trình tương tự, thì bạn sẽ chứng nghiệm niềm vui của một mối tình đang phát triển. Thay vì phản ảnh cho nhau sự khổ đau và vô ý thức, thay vì thỏa mãn những đòi hỏi ích kỷ của “cái tôi”, bạn và đối phương sẽ phản ảnh cho nhau tình yêu sâu đậm bên trong, thứ tình yêu chỉ nẩy sinh khi bạn nhận thức được mình hòa đồng với vạn vật. Tình yêu không đối nghịch là như thế.

Nếu người vợ/chồng của bạn còn ở trạng thái gắn liền với lý trí và thân khổ trong khi bạn đã được giải thoát, thì e rằng nàng/chàng sẽ gặp một trở ngại đáng kể. Sống với một người đã giác ngộ không dễ. Hoặc nói một cách khác, sống với một người đã giác ngộ quá dễ khiến “cái tôi” cảm thấy bị đe dọa. Bạn nhớ rằng “cái tôi” cần có vấn đề, mâu thuẫn và “kẻ thù” để tăng cường cảm giác cô lập, để tồn tại. Lý trí chưa giác ngộ của người vợ/chồng sẽ rất bực bội vì những tư thế cố định của nó không gập đối kháng, nghĩa là chúng sẽ lung lay, suy yếu và đưa đến sự hủy diệt của “cái tôi”. Thân khổ đòi tranh luận, xung đột, gây bi kịch mà không được đáp lại. Nhưng bạn hãy cẩn thận: một số người thụ động, khép kín, lãnh đạm, sống xa rời cảm xúc của mình, cũng có thể nghĩ và thuyết phục người khác tưởng lầm họ đã giác ngộ, tưởng lầm họ không có vấn đề gì trong khi chính đối phương mới là kẻ có vấn đề. Đàn ông thường có thái độ này nhiều hơn đàn bà. Họ thường coi người bạn gái của họ vô lý hay quá dễ xúc động. Nhưng nếu bạn cảm nhận được cảm xúc thì bạn đã gần kề nội thân rạng rỡ bên dưới. Ngược lại, nếu bạn vẫn chỉ đồng hóa với lý trí, thì đường đi còn rất xa vì bạn phải đưa ý thức vào thân cảm xúc trước khi đến được nội thân.

Nếu bạn không đem thương yêu, an lạc, hiện diện và cởi mở đến mọi vật, tất nhiên bạn chưa giác ngộ. Một dấu hiệu khác của sự giác ngộ là lối cư xử của bạn trong những hoàn cảnh khó khăn, trong những thử thách khi mọi sự việc trở nên khó khăn. Nếu sự giác ngộ của bạn chỉ là sự tự lừa dối, thì cuộc đời sẽ thử thách bạn và lột trần sự vô ý thức của bạn qua nhiều hình thức như sợ hãi, tức giận, chống chế, phê phán, chán nản, v.v. . . Nếu bạn đang ở trong một mối quan hệ, thì những thử thách sẽ thể hiện qua đối phương. Chẳng hạn, khi một người đàn bà gập một người đàn ông ít biểu lộ tình cảm và chỉ sống bằng lý trí, thì nàng sẽ phải chịu thử thách vì chàng sẽ không biết lắng nghe nàng nói, không chú ý đến nàng, không biết dành một khoảng không gian cho nàng hiện hữu. Tất cả chỉ vì chàng hiện diện không đủ. Trong mối quan hệ không có đủ tình yêu và nàng cảm nhận ngay được điều này vì nàng nhạy cảm hơn. Thân khổ của nàng được khơi động và nàng sẽ tấn công chàng – đổ lỗi, chỉ trích, làm dữ, vv. . . Đến lượt chàng bị nàng thử thách. Để đối kháng lại, chàng càng rút lui sâu hơn trong thế thủ của mình bằng cách bào chữa, chống đỡ và phản công cho đến lúc chính thân khổ của chàng bị khơi động. Khi cả hai người đều bị thân khổ xâm chiếm, thì họ mất ý thức trầm trọng, trở nên hung bạo, tấn công và phản ứng mãnh liệt. Tình trạng chỉ dịu xuống khi cả hai thân khổ cạn nguồn và tạm đình trệ cho đến lần sau.

Đấy chỉ là một trong vô vàn viễn cảnh có thể xẩy ra. Đã có nhiều sách đã và sẽ đề cập đến sự vô ý thức của người đàn ông trong liên hệ nam nữ. Nhưng như tôi đã nói trước đây, một khi bạn đã hiểu nguồn gốc của sự sai lầm, thì bạn không cần tìm hiểu những phát hiện muôn hình vạn trạng của nó nữa.

Chúng ta cùng nhìn lại viễn cảnh tôi vừa trình bày. Thật ra mỗi thử thách trong đó đều là một cơ hội trá hình để giúp bạn giải thoát. Ở từng giai đoạn của tiến trình sai lạc này, bạn đều có thể thoát khỏi sự vô ý thức. Chẳng hạn khi người đàn bà tỏ ra oán hận, thì đó là dấu hiệu để người đàn ông ngừng đồng hóa với lý trí mà bước vào hiện tại và hiện diện, thay vì càng thêm đồng hóa với lý trí và càng thêm vô ý thức. Thay vì đóng vai cái thân khổ, người đàn bà có thể đóng vai người hiểu biết quan sát cái khổ trong nàng, tiếp xúc với uy lực của hiện tại và khai mở sự chuyển hóa của cái khổ. Tức thì những phát hiện tự động của thân khổ được loại bỏ. Nàng có thể bầy tỏ tình cảm với chàng. Dĩ nhiên, không có gì bảo đảm chàng sẽ lắng nghe, nhưng chàng sẽ có cơ hội hiện diện và làm gián đoạn chu kỳ điên rồ của thói quen hành động vô ý thức này. Nếu nàng bỏ lỡ dịp, chàng có thể quan sát mình phản ứng ra sao, bào chữa thế nào thay vì phản ứng như trước. Chàng có thể quan sát thân khổ khởi dậy rồi đem ý thức vào cảm xúc. Như thế, một không gian sáng sủa và thanh tịnh sẽ xuất hiện để nhận thức thuần túy được hiện hữu. Đó là người hiểu biết, chứng nhân thầm lặng, người quan sát. Sự nhận thức này không phủ nhận khổ đau mà vượt xa hơn nữa để khổ đau hiện hữu nhưng cùng lúc lại biến đổi nó. Chấp nhận tất cả nhưng cũng đổi mới tất cả. Cánh cửa mở rộng để chàng và nàng bước vào không gian đó.

Nếu bạn hiện diện thường xuyên trong mối quan hệ thì đối phương sẽ gặp nhiều thử thách vì chàng/nàng không chịu đựng tình cảnh này được lâu nếu chàng/nàng không có ý thức. Nếu đối phương sẵn sàng thì chàng/nàng có thể cùng bạn bước qua cánh cửa và bước vào chung một trạng thái. Bằng không, hai người sẽ rời xa nhau như dầu và nước vì ánh sáng sẽ quá gắt cho một người muốn ở trong bóng tối.

Vì sao đàn bà dễ giác ngộ hơn

Để giác ngộ, người đàn ông và người đàn bà có gập thử thách như nhau không?

Họ gập thử thách đồng đều như nhau, nhưng cũng có một vài điểm khác nhau. Nói chung, đàn bà cảm nhận nội thân dễ dàng hơn, nên gần hiện hữu hơn và dễ giác ngộ hơn đàn ông. Cho nên nhiều văn hóa cổ xưa đã chọn hình dáng đàn bà để diễn tả thực tại vô hình và siêu việt. Thực tại này thường được biểu lộ như một cái lòng từ đó mọi vật hữu hình sinh ra và được nuôi dưỡng. Trong Đạo Đức kinh, một cuốn sách cổ và thâm thúy nhất được viết từ trước đến nay, “đạo” mà ta có thể dịch là “hiện hữu” được mô tả như “người mẹ của vũ trụ, vô tận và vĩnh viễn hiện diện”. Đàn bà gần hiện hữu hơn vì họ hiện thân cõi không thể hiện. Hơn nữa, mọi vật rồi đều phải quay về nguồn. “Vạn vật trở về đạo. Chỉ có đạo mới trường tồn.” Vì nguồn được coi là mang đặc tính nữ nên người ta thường biểu tượng nó như mặt sáng và tối của nguyên mẫu nữ trong tâm lý học và thần thoại học. Nữ thần hay Mẹ thiêng liêng có hai khía cạnh: mẹ cho sự sống và lấy lại sự sống.

Khi lý trí chế ngự và con người xa rời thực tại thiêng liêng của họ thì họ hình dung Thượng Đế là một nhân vật đàn ông. Xã hội liền bị đàn ông chi phối và đàn bà trở thành lệ thuộc.

Tôi không chủ trương chúng ta phải quay lại lề lối xưa hình dung Thượng Đế qua hình ảnh người đàn ông. Hiện nay có nhiều người dùng danh từ Nữ Thần thay vì Thượng Đế để cố gắng kéo lại thế quân bình giữa nam và nữ. Thế cũng là một điều hay nhưng vẫn chỉ là một ý niệm tạm có công dụng như một bản đồ hay một bảng chỉ đường. Sau này khi bạn gần nhận thức được thực tại, thì bạn không cần ý niệm và hình ảnh nữa vì chúng sẽ là một trở ngại. Tuy nhiên, tần số năng lượng của lý trí thực sự có nam tính. Lý trí kháng cự, chế ngự, lợi dụng, vận động, đả kích, chiếm hữu, v.v… Cho nên theo truyền thống Thượng Đế thường được miêu tả như một gia trưởng đầy quyền uy, một người đàn ông giận dữ gây khiếp sợ, như trong kinh Cựu ước. Hình ảnh đó của Thượng Đế là hoàn toàn do trí tưởng tượng của con người tạo dựng.

Để vượt ra ngoài lý trí và tiếp xúc lại với thực tại sâu sắc của hiện hữu, bạn phải có nhiều đức tính như: chấp nhận, không phê bình, cởi mở để sự sống được hiện hữu, hiểu biết để đón nhận vạn vật. Những đặc tính này gần gũi với nguyên lý người đàn bà. Trong khi năng lượng của lý trí cứng mạnh và không linh động, năng lượng của hiện hữu yếu mềm và nhường nhịn, nhưng lại mãnh liệt hơn lý trí. Nền văn minh của chúng ta bị tư tưởng chi phối nhưng hiện hữu nắm trọn uy lực trên mọi sinh vật của hành tinh này và xa hơn nữa. Hiện hữu là trí tuệ phát hiện thành vũ trụ vật chất. Dù đàn bà có khuynh hướng gần hiện hữu hơn, đàn ông vẫn đạt được hiện hữu bên trong họ.

Hiện nay, cả đàn ông và đàn bà đều bị lý trí điều khiển, vẫn đồng hóa với người suy tưởng và thân khổ. Cho nên họ chưa giác ngộ và chưa biết yêu. Nói chung trở ngại lớn nhất của người đàn ông là lý trí suy tưởng, và trở ngại lớn nhất của người đàn bà là cái thân khổ. Tuy nhiên, cũng có trường hợp ngược lại hoặc có người gập cả hai loại trở ngại đồng đều.

Tiêu trừ thân khổ tập thể của đàn bà

Vì sao thân khổ lại là trở ngại lớn cho đàn bà?

Thân khổ có một khía cạnh tập thể và một khía cạnh cá thể. Khía cạnh cá thể gồm cảm xúc đau đớn đã tích lũy từ trong quá khứ. Khía cạnh tập thể gồm cảm xúc đau đớn chất chứa từ hàng ngàn năm trong tâm thức tập thể của nhân loại vì bệnh tật, tra tấn, chiến tranh, ám sát, dã man, điên rồ, v.v. . . Thân khổ cá thể nhập vào thân khổ tập thể. Trong thân khổ có nhiều thành phần khác nhau. Chẳng hạn, một số sắc dân hay quốc gia trải qua nhiều cuộc tranh chấp và bạo hành có thân khổ nặng hơn những sắc dân hay quốc gia khác. Những ai có thân khổ nặng mà không đủ ý thức để tách rời ra khỏi sẽ phải sống đi sống lại cái khổ của họ, hoặc luân hồi biến thành kẻ phạm tội hay nạn nhân của bạo lực, tùy theo thân khổ của họ hoạt động hay thụ động. Mặt khác, nhờ vậy họ càng có cơ hội để giác ngộ. Dĩ nhiên, không phải họ sẽ chắc chắn giác ngộ đâu, nhưng khi đã chìm đắm trong ác mộng, thì bạn sẽ tích cực muốn tỉnh thức hơn một người trải qua sự thăng trầm của một giấc mộng bình thường.

Trừ trường hợp người đàn bà đã hoàn toàn ý thức, thì họ đều dự phần vào thân khổ tập thể của đàn bà thêm vào thân khổ riêng của mình. Thân khổ này đàn bà đã tích lũy từ cả ngàn năm vì họ đã bị đàn ông nô lệ hóa, khai thác, hãm hiếp, v.v… Cái đau đớn thể xác hay tâm lý nhiều người đàn bà phải chịu trước kỳ kinh nguyệt lúc ấy được khơi dậy từ trạng thái tiềm tàng, tuy rằng nó vẫn có thể nổi dậy vào những lúc khác. Nó giới hạn sinh lực trong thân thể mà kinh nguyệt là một thể hiện. Chúng ta hãy suy gẫm về điểm này và tìm xem nó có thể là cơ hội đưa đến giác ngộ không.

Thường thường lúc ấy thân khổ xâm nhập người đàn bà. Nó có một luồng năng lượng cực mạnh có khả năng hút bạn và khiến bạn đồng hóa với nó. Khoảng không gian bên trong bạn bị một trường năng lượng xâm chiếm và tự nhận là bạn. Dĩ nhiên nó không phải là bạn. Nó nói qua bạn, hành động qua bạn, nghĩ qua bạn. Nó sẽ gây ra những hoàn cảnh tiêu cực trong đời bạn và dùng năng lượng đó để tự nuôi dưỡng. Nó đòi càng nhiều đau khổ càng tốt, dưới bất kể dưới hình thức nào. Tiến trình này có sức phá hoại rất mạnh. Nó là khổ đau thuần túy nhưng nó không phải là bạn.

Số đàn bà có ý thức đã vượt số đàn ông và số này sẽ còn gia tăng nhanh hơn trong tương lai. Đàn ông rồi cũng sẽ bắt kịp nhưng trong một thời gian dài sẽ có một khoảng cách giữa ý thức của đàn ông và đàn bà. Người đàn bà đang lấy lại trách nhiệm sẵn có từ khi mới chào đời. Vì vậy họ nhận lãnh trách nhiệm này dễ dàng hơn người đàn ông: đó là bắc cây cầu nối liền cõi hữu hình với cõi không thể hiện, vật chất với tinh thần. Nhiệm vụ chính của một người đàn bà lúc này là chuyển hóa thân khổ để nó không còn đứng giữa bạn và con người thật của bạn. Dĩ nhiên, bạn vẫn còn phải đối diện với chướng ngại khác là lý trí, nhưng sự hiện diện mãnh liệt của bạn khi đối phó với thân khổ sẽ giải thoát bạn khỏi sự đồng hóa với lý trí.

Điểm đầu tiên bạn cần nhớ là: một khi đã tạo cho mình một cá tính từ cái khổ thì khó mà thoát được nó. Còn đầu tư vào cái khổ thì còn chống cự hoặc phá hoại mọi nỗ lực làm lành vết thương này. Tại sao? Giản dị lắm, vì bạn muốn giữ cho mình toàn vẹn và cái đau đã là một phần của bạn rồi. Tiến trình này hoàn toàn vô ý thức. Cho nên giải pháp duy nhất là đem ánh sáng của ý thức rọi lên dể hủy diệt nó.

Chắc hẳn bạn rất kinh ngạc khi bỗng nhiên nhận ra rằng mình đã gắn bó vào sự đau khổ. Nhưng có thấy biết thì mới cắt bỏ được lòng quyến luyến. Thân khổ là một trường năng lượng, gần như một thực thể, đã ghim sâu vào nội thân của bạn. Nó là một dòng sinh lực đã bị tắc nghẽn và không còn lưu thông được. Dĩ nhiên, thân khổ nằm đó là do nhiều biến cố trong quá khứ. Nó tiếp tục tồn tại trong bạn. Đồng hóa với nó là đồng hóa với quá khứ. Một nạn nhân là một người tin tưởng rằng quá khứ có sức mạnh hơn hiện tại. Điểm này hoàn toàn sai lạc.

Vì tin chắc rằng người khác và những gì họ đã làm tạo nên con người bạn hôm nay, nên bạn đau khổ và không thể nào hiện hữu như con người thật của mình. Thật ra sức mạnh duy nhất nằm trong giây phút này là sức mạnh của sự hiện diện. Một khi thông suốt được điều này thì bạn cũng nhận thức được rằng chỉ có bạn mà không người nào khác có trách nhiệm với khoảng không gian bên trong bạn. Hơn nữa, quá khứ không có uy lực trên hiện tại.

§

Cho nên đồng hóa ngăn cản bạn đối phó với thân khổ. Một số đàn bà đã đủ ý thức để từ chối làm nạn nhân trên phương diện cá nhân, nhưng vẫn còn muốn tiếp tục làm nạn nhân trên phương diện tập thể. Lập trường của họ có phần đúng nhưng cũng vẫn còn phần sai lầm. Đúng vì phần lớn thân khổ tập thể của đàn bà đều do bạo hành của đàn ông gây nên và do sự áp chế của nguyên lý nữ trên khắp thế gian này từ hàng triệu năm qua – Sai vì họ đồng hóa với sự kiện này và tự giam mình trong cá tính nạn nhân tập thể này. Nếu một người đàn bà còn mang nhiều giận dữ, oán hận, hoặc kết tội thì nàng còn ôm lấy thân khổ. Có thể vì nàng rất thoải mái với cá tính này, với sự tương trợ với những người đàn bà khác, nhưng lại bị giam trong quá khứ và bị cắt đứt khỏi thực chất và uy quyền thực của nàng. Nếu đàn bà tách ra khỏi đàn ông thì tình trạng này càng nuôi dưỡng cảm giác xa cách và càng củng cố phàm ngã. “Cái tôi” càng mạnh và bạn càng xa thực chất của bạn.

Cho nên không nên dùng thân khổ để tạo cho mình một cá tính mà nên dùng nó để giác ngộ. Hãy biến nó thành ý thức. Thời gian thuận tiện nhất là lúc đang có kinh nguyệt. Tôi tin rằng trong tương lai sẽ có nhiều phụ nữ đi vào trạng thái hoàn toàn ý thức ở thời kỳ này. Bình thường, đàn bà mất ý thức lúc đó vì họ bị thân khổ của tập thể áp đảo. Tuy nhiên, một khi bạn đã đạt được phần nào ý thức thì có thể lật ngược hoàn cảnh. Thay vì càng trở nên vô ý thức thì bạn càng ý thức hơn. Tôi đã trình bầy tiến trình cơ bản rồi, nhưng để tôi hướng dẫn bạn qua một lần nữa và nhấn mạnh vào thân khổ của tập thể đàn bà.

Khi bạn biết sắp có kinh nguyệt, trước khi bạn cảm thấy triệu chứng căng thẳng báo hiệu, tức là trước khi thân khổ của tập thể đàn bà dấy động, thì hãy rất chú ý và trụ trong thân càng nhiều càng tốt. Khi dấu hiệu đầu tiên phát hiện, bạn hãy nắm giữ ngay nó và đừng để nó áp chế bạn. Chẳng hạn, khi bạn bắt đầu cảm thấy bực bội hoặc giận dữ, hoặc khó chịu trong người. Dù gì chăng nữa, cũng nắm giữ lấy ngay trước khi nó áp chế tư tưởng và hành động của bạn, nghĩa là nên chú tâm ngay vào đấy. Nếu là một cảm xúc mạnh, thì hãy cảm nhận luồng năng lượng mạnh phía sau và biết đấy là thân khổ. Cùng lúc, hãy là sự hiểu biết, tức là hãy nhận ngay ra ý thức của bạn hiện diện và cảm nhận sức mạnh của nó. Có chú tâm đến cảm xúc nào thì cảm xúc ấy yếu đi tức thời rồi chuyển hóa. Nếu là một triệu chứng thuần túy thể xác, sự chú tâm của bạn sẽ ngăn cản nó thành một cảm xúc hay một tư tưởng. Sau đó hãy tiếp tục quan sát và chờ dấu hiệu sắp tới của thân khổ. Khi nó xuất hiện, thì lại bắt lấy ngay như trước.

Sau này khi thân khổ đã hoàn toàn thức tỉnh khỏi trạng thái tiềm ẩn, thì bạn có thể chứng nghiệm trong ít lâu rất nhiều xao động bên trong. Dù thân khổ biểu hiện dưới hình thức nào thì bạn cũng cứ nên hiện diện, cứ nên chú tâm hoàn toàn vào nó, theo dõi sự xao động trong bạn, và biết nó có đó. Nắm lấy sự hiểu biết đó và hãy là sự hiểu biết. Bạn nhớ cho: đừng để thân khổ xử dụng lý trí của bạn và chiếm đoạt tư tưởng của bạn. Hãy xem xét nó, trực tiếp cảm nhận năng lượng của nó trong thân bạn. Hoàn toàn chú ý là hoàn toàn chấp nhận.

Nhờ bạn chú tâm liên tục và chấp nhận nên sẽ có chuyển hóa. Thân khổ biến thành ý thức rạng ngời, như một mảnh gỗ khi được đặt trong lửa hay gần lửa sẽ biến thành lửa. Lúc ấy, có kinh nguyệt không những là một hiện tượng vui vẻ và thỏa mãn cho thân phận đàn bà mà còn là cơ hội thiêng liêng để chuyển hóa sang một ý thức mới. Thực chất của bạn sẽ ngời sáng ở khía cạnh đàn bà cũng như ở khía cạnh tiên nghiệm của hiện hữu thiêng liêng, tức là lúc ấy bạn đã thoát khỏi nhị nguyên nam nữ.

Như tôi đã trình bầy, nếu người chồng của bạn có đủ ý thức thì chàng có thể giúp bạn tu tập bằng cách hết sức hiện diện trong lúc ấy. Nếu chàng cứ tiếp tục như vậy mỗi khi bạn đồng hóa trở lại với thân khổ, thì có thể lôi bạn về trạng thái hiện diện với chàng. Nghĩa là mỗi khi thân khổ xâm nhập bạn thì trong lúc có kinh nguyệt hay bất kể lúc nào khác, người chồng sẽ không lầm tưởng thân khổ là bạn. Ngay cả khi thân khổ tấn công, chàng cũng sẽ không phản ứng với nó như là với bạn, sẽ không rút lui hay tìm cách tự bảo vệ mà sẽ rất hiện diện. Không cần làm gì khác để thay đổi. Những lúc khác, bạn cũng sẽ cư xử với chàng như vậy để giúp chàng lấy lại ý thức từ lý trí bằng cách đưa sự chú ý của chàng trở về nơi này trong lúc này mỗi khi chàng đồng hóa với tư tưởng.

Như thế, một trường năng lượng thường trực ở tần số cao và tinh túy sẽ xuất hiện giữa hai người. Không có ảo tưởng, không có mâu thuẫn, không có gì không phải là bạn và đối phương, và không có gì ngoài tình yêu có thể tồn tại trong đó. Mối quan hệ của bạn đã đạt được mục đích nối liền nam nữ. Nó trở thành cơn lốc ý thức cuốn theo nhiều người khác.

§

Từ bỏ quan hệ với chính mình

Khi đã hoàn toàn ý thức thì người ta có còn cần quan hệ với ai nữa không? Đàn ông có còn bị đàn bà lôi cuốn không? Đàn bà có còn cảm thấy thiếu thốn nếu không có đàn ông không?

Dù giác ngộ hay không, bạn cũng là đàn ông hay đàn bà. Cho nên ở mặt hình thể, bạn không nguyên vẹn mà chỉ là phân nửa của một cái nguyên vẹn. Bất luận ý thức nhiều hay ít, bạn vẫn cảm nhận sự thu hút vào cực năng lượng đối nghịch giữa đàn ông và đàn bà.

Nếu bên trong bạn thanh tịnh thì chỉ có thu hút ở bên ngoài chứ không phải ở trung tâm cuộc đời bạn. Dù chuyện gì xẩy ra thì bạn vẫn chỉ có cảm giác đó. Cả thế giới giống như những làn sóng gợn trên bề mặt của đại dương mênh mông sâu thẳm. Bạn là đại dương đó, và dĩ nhiên bạn cũng là gợn sóng, nhưng là một gợn sóng ý thức được mình là đại dương. So sánh với đại dương mênh mông và sâu thẳm, sóng và gợn sóng không quan trọng chút nào.

Không có nghĩa là bạn không quan hệ sâu xa với người vợ/chồng mình hay với những người khác. Thực ra chỉ có quan hệ sâu xa nếu bạn đã ý thức được hiện hữu. Vì nguồn gốc của bạn là hiện hữu nên bạn có khả năng vượt bức màn hình thể. Trong hiện hữu, đàn ông và đàn bà đều như nhau. Hình thể của bạn tiếp tục có nhu cầu nhưng hiện hữu thì không. Nó đã đầy đủ và toàn vẹn. Nếu nhu cầu được thỏa mãn thì càng tốt. Được hay không thật sự không quan hệ đối với trạng thái sâu kín bên trong của bạn. Cho nên, rất có thể một người đã giác ngộ và đã hoàn toàn đầy đủ và thanh tịnh bên trong, vẫn còn cảm thấy thiếu thốn bên ngoài nếu nhu cầu thu hút cực âm hay dương chưa được thỏa mãn.

Trên đường tầm đạo, đồng tính luyến ái giúp hay cản trở sự giác ngộ, hay chẳng quan hệ gì?

Khi bạn trưởng thành, sau khi hoang mang về tình dục rồi nhận ra rằng bạn “khác” người, thì bạn liền tách ra khỏi những thói quen tư tưởng và hành động của xã hội. Tự nhiên ý thức của bạn vượt lên cao hơn trình độ của nhiều người còn vô ý thức. Những người này ôm vào mình mọi truyền thống của ông cha để lại. Vì vậy, là một người đồng tính luyến ái có thể giúp bạn. Phải đứng ngoài, không thích nghi hoặc bị ruồng bỏ vì lý do gì gây khó khăn cho bạn trong đời sống nhưng lại cho bạn lợi thế trên đường dẫn đến giác ngộ. Bạn gần như bị ép buộc phải thoát ra khỏi sự vô ý thức.

Mặt khác, nếu bạn lại đặt cá tính trên nền tảng đồng tính luyến ái, thì bạn lại tránh vỏ dưa mà gập vỏ dừa. Bạn lại đóng trò dựa trên hình ảnh bạn là một người đồng tình luyến ái, rồi lại mất ý thức, lại không sống thực. Dưới ngụy trang của phàm ngã, bạn sẽ rất đau khổ. Trong tình cảnh này, đồng tình luyến ái là một chướng ngại. Nhưng bạn lại có một cơ hội nữa. Càng cực đau khổ, bạn càng có cơ hội tỉnh thức.

Có phải muốn quan hệ với một người khác thì phải biết quan hệ với mình và thương yêu mình trước không ?

Nếu bạn không thoải mái khi lẻ loi thì bạn sẽ đi tìm một mối tình để che dấu sự kiện này. Chắc chắn sự khó chịu này sẽ thể hiện dưới một hình thức khác trong mối quan hệ. Rồi bạn sẽ đổ trách nhiệm cho đối phương.

Bạn chỉ cần hoàn toàn chấp nhận giây phút này. Tức thì bạn thoải mái với chính bạn ngay tại đây và bây giờ. Nhưng bạn có cần phải quan hệ với chính mình không? Sao không chỉ hiện hữu thôi? Quan hệ với chính mình là tách mình ra làm hai : tôi chủ thể và tôi đối tượng. Tư tưởng tạo nên nhị nguyên, tức là nguồn gốc của mọi rắc rối vô ích, mọi vấn đề và mâu thuẫn trong đời. Ở trạng thái giác ngộ, bạn là bạn, một thực thể duy nhất. Bạn không phê bình, thương xót, kiêu hãnh, thương, ghét mình, v.v… Không còn sự phân chia vì ý thức tự phản chiếu nữa. Không còn “cái tôi” nào cần được che chở hay nuôi dưỡng nữa. Một khi đã giác ngộ, thì không cần quan hệ với chính mình nữa. Và khi mối quan hệ này bị loại bỏ thì tất cả các mối quan hệ khác sẽ đều là quan hệ tình yêu.

Sở dĩ người ta luôn luôn cảm thấy thiếu thốn và bị thu hút bởi người khác phái là vì họ là hoặc đàn ông hoặc đàn bà, tức là một nửa của cái trọn vẹn. Sự kiện này phản ảnh sự thiếu thốn tâm lý khi người ta tha thiết mong mỏi rời bỏ trạng thái nhị nguyên để trở về với sự đồng nhất. Tuy nhiên, “cái tôi” (gồm hình thể và cá tính tâm lý) chỉ là một ảo tưởng nên không bao giờ có thể tìm được sự trọn vẹn ở bên ngoài. Cho nên những mối tình không dựa trên tình yêu chân thật không thể bền vững và sớm muộn gì cũng gây khổ.

Bạn chỉ có một mối quan hệ sáng suốt khi đã đủ hiện diện để không còn gắn liền mình với “cái tôi” mà chạy theo ảo tưởng của sự toàn vẹn qua một đối tượng lý tưởng. Chỉ khi nào bạn hoàn toàn chấp nhận đối tượng “là như thế” thì mới thoát khỏi “cái tôi”, thì mối tình mê lầm của bạn mới chuyển hóa được thành sáng suốt.

(Đọc Tiếp CHƯƠNG IX)